 |
Thái tử Mohammed bin Salman (trái) và phụ tá thân cận Saud al-Qahtani |
Hé lộ nhiều tình tiết
Reuters ngày 23/10 dẫn một số nguồn tin an ninh từ Ankara nói rằng, ông Khashoggi đã ngay lập tức bị 15 người Arab Saudi giữ lại khi vừa vào Lãnh sự quán ngày 2/10. Nhóm người này gồm các nhân viên an ninh và tình báo, bay từ Riyadh sang Thổ Nhĩ Kỳ trên hai chiếc máy bay chỉ vài giờ trước đó, được cho là có nhiệm vụ “thuyết phục ông Khashoggi trở về nước”.
Trong khi đó, một nguồn tin cấp cao Arab Saudi cho biết, sau khi bắt giữ ông Khashoggi, nhóm người này gọi điện qua ứng dụng Skype cho ông Saud al-Qahtani, trợ lý hàng đầu của Thái tử Arab Saudi Mohammed bin Salman (thường được gọi là MbS). Ngay khi được kết nối, ông Qahtani đã bắt đầu chửi mắng nhà báo Khashoggi, còn cây bút của tờ Washington Post cũng cứng rắn đáp trả lại. Sau đó, ông Qahtani đã chỉ đạo lấy mạng “kẻ cứng đầu”, một nguồn tin tình báo Thổ Nhĩ Kỳ tiết lộ.
Các nguồn tin trên cũng cho biết, đoạn băng ghi âm cuộc gọi Skype này hiện đang trong tay Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recept Tayyip Erdogan. Nhà lãnh đạo này đã từ chối cung cấp bằng chứng cho phía Mỹ và dự định sẽ công bố công khai với cộng đồng thế giới.
Bên cạnh đó, những người bạn của Khashoggi nói với Reuters rằng, trong những tháng sau khi nhà báo chuyển đến Washington một năm trước, ông đã nhận được nhiều cuộc điện thoại từ Qahtani, cánh tay phải của MbS, thúc giục nhà báo trở về Arab Saudi. Qahtani đã cố trấn an Khashoggi rằng, ông vẫn được tôn trọng và đã đề nghị nhà báo làm việc với tư cách là một nhà tư vấn tại tòa án hoàng gia. Tuy nhiên, ông Khashoggi từng nói với một người bạn: “Ông ta nghĩ rằng tôi sẽ quay về để rồi sau đó sẽ dễ dàng ném tôi vào tù?”.
Thái tử Arab Saudi biết rõ về kế hoạch bắt cóc Khashoggi?
Giới bình luận cho rằng, ông Qahtani là một trong 5 cá nhân bị Chính phủ Arab Saudi đem làm “vật hy sinh” mong làm dịu sự lên án của cộng đồng quốc tế liên quan đến vụ sát hại nhà báo Khashoggi.
Thái độ của Vương quốc Tây Á trong vụ này đã liên tục thay đổi, ban đầu một mực bác bỏ sự liên quan, sau đó thừa nhận nhà báo Khashoggi chết tại lãnh sự quán trong một cuộc ẩu đả. Tiếp sau đó, Riyadh lại thừa nhận ông Khashoggi bị bóp cổ chết.
Nhà báo Khashoggi tên đầy đủ là Jamal Ahmad Khashoggi, 60 tuổi, cựu Tổng giám đốc và Tổng biên tập của Al-Arab News Channel. Ông cũng từng là một biên tập viên nổi tiếng của báo Saudi Al Watan, biến tờ này trở thành một diễn đàn cho những người cấp tiến Arab Saudi. Nhà báo Khashoggi chạy trốn khỏi Arab Saudi vào tháng 9/2017, sau khi Chính phủ Arab Saudi cấm ông không được sử dụng mạng xã hội Twitter và kể từ đó ông liên tục viết các bài báo chỉ trích Chính phủ Saudi cũng như Thái tử Mohammad bin Salman và nhà vua Salman. Ông cũng là cây viết thường xuyên chỉ trích sự can thiệp của Arab Saudi vào Yemen. Ngày 19/10, chính quyền Saudi thừa nhận ông đã bị đánh chết trong tòa lãnh sự. Hôm 23/10, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan đã lên tiếng cáo buộc rằng, các điệp viên Arab Saudi đã lập mưu cho vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi từ trước và tái khẳng định cam kết vạch trần sự thật về vụ việc. |
Theo lời một quan chức Saudi ngày 19/10, Thái tử MbS không hề biết về chiến dịch dẫn tới cái chết của ông Khashoggi và cũng không chỉ đạo bắt cóc hay giết bất cứ ai.
Tuy nhiên, Reuters dẫn một số nguồn tin liên quan đến triều đình hoàng gia Arab Saudi nhận định, sẽ rất khó thuyết phục khi nói rằng ông Qahtani thiết kế vụ giết người tại Istanbul mà không có sự liên quan của Thái tử Mohammed. Bởi vốn là cánh tay đắc lực - Qahtani có nhiều ảnh hưởng và thường xuyên xuất hiện bên cạnh MbS trong suốt 3 năm qua.
“Vụ việc lần này sẽ không lật đổ được MbS, nhưng sẽ ảnh hưởng đến hình ảnh của ông ấy và cũng sẽ phải mất nhiều thời gian mới gây dựng lại được. Nhà vua đang bảo vệ Thái tử”, hãng tin của Anh dẫn lời một nguồn tin có quan hệ với triều đình.
Vậy Thái tử MbS biết bao nhiêu về kế hoạch bắt cóc Khashoggi của người phụ tá đáng tin cậy?
Hầu hết trong số 15 thành viên bị chính quyền Ankara xác định đều làm việc cho các cơ quan an ninh, tình báo của vương quốc, quân đội, cũng như các bộ của chính phủ, an ninh tòa án hoàng gia và không quân. Một trong số đó, có Tướng Maher Mutreb, sĩ quan tình báo cấp cao và là thành viên của đội an ninh của MbS. Ông Mutreb cũng đã xuất hiện trong các bức ảnh với thái tử trong các chuyến thăm chính thức đầu năm nay tới Mỹ và châu Âu.
Một nghi vấn nữa liên quan tới TS. Salah al-Tubaigy, một chuyên gia pháp y gắn liền với Bộ Nội vụ Arab Saudi. Sự hiện diện của ông tại lãnh sự quán ở Istanbul ngày 2/10 đã khiến vương quốc khó giải thích động cơ của chiến dịch là để thuyết phục Khashoggi trở về nước.
Trong một diễn biến liên quan, sau một loạt các áp lực quốc tế liên quan đến vụ nhà báo bị sát hại, Quốc vương Arab Saudi đã ra lệnh tái cấu trúc Tổng cục Tình báo quốc gia mà người đứng đầu cơ quan này lại là Thái tử MbS.
Tác giả: Thùy Dương
Nguồn tin: Báo Giao thông
