Hệ luỵ kéo theo không chỉ làm hư hỏng tài sản, tàu thuyền của ngư dân, thiệt hại hàng tỷ đồng mà còn dẫn tới tình cảnh hàng nghìn lao động vô tình mất việc làm, đe doạ tới đời sống kinh tế của cư dân vùng ven biển.
 |
Những con tàu nằm bờ tại cảng Lạch Bạng đang bị mục nát. |
Rất nhiều xác tàu
Đập vào mắt chúng tôi khi đặt chân tới con đê chắn sóng thuộc xã Hải Bình đó là cảnh tượng hàng trăm con tàu nằm phơi mình trên bãi cát. Các ngư dân phản ánh rằng: Trước đây, nơi những con tàu đang án binh bất động là vùng biển có độ sâu đủ để các phương tiện ra, vào khai thác, bốc dỡ hải sản. Song giờ thì biển cạn, tới mức nhiều chủ tàu đành phải bỏ mặc tài sản của mình trước sự tàn phá của thiên nhiên. Ngư dân Trần Văn Huấn, trú thôn Liên Thịnh, xã Hải Bình nói như khóc: “Bao nhiêu tài sản, mồ hôi, nước mắt, kế sinh nhai của ngư dân đang mặc cho nắng mưa huỷ hoại dẫn tới mục nát. Vài năm trở lại đây, ngư dân xã Hải Thanh, Hải Bình và nhiều chủ phương tiện từ các địa phương khác về Lạch Bạng neo đậu mỗi khi biển động, gặp sóng to, gió lớn đều phải đối mặt tình trạng cửa biển bị bồi lắng. Nếu người lái máy chỉ sơ suất trong giây lát cũng có thể dẫn tới tình cảnh tàu bị mắc cạn, thiệt hại hàng trăm triệu đồng, thậm chí không ít phương tiện thiệt hại lên tới cả tỷ đồng”.
Cát bồi lấp lòng cảng Lạch Bạng diễn ra trong nhiều năm qua và ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn khiến việc tàu thuyền ra vào cửa Lạch Bạng ngày càng trở nên khó khăn, nhất là những ngày biển động, gió mùa. Rất nhiều tàu bị mắc cạn tại đây làm đình trệ về mặt thời gian đi biển, gây thiệt hại lới về mặt kinh tế đối với chủ tàu, khiến hàng trăm lao động bị ảnh hưởng thu nhập; cản trở việc ra, vào cảng của nhiều tàu, thuyền khác. Mỗi khi tàu, thuyền bị mắc cạn, chủ phương tiện sẽ bị thiệt hại từ hàng trăm triệu đến cả tỷ đồng vì nằm chờ trục vớt, hư hao sản phẩm, vỏ, thân tàu; tốn kém tiền của thuê người, thuê phương tiện trục vớt. Không ít con tàu lớn khi bị mắc cạn, khổ chủ phải thuê tàu chuyên dụng cứu hộ từ Nghệ An ra ứng phó. Không chỉ bị mắc cạn, có tàu khi vào cảng gặp sóng lớn, gió to làm đổi hướng, va vào đá ngầm bị gãy cánh quạt, hỏng máy… gây thiệt hại lớn cho ngư dân.
Nhiều chủ tàu tỏ ra bất lực vì phương tiện bị mắc cạn, đành để toàn bộ gia sản phơi sương, phơi nắng. Theo thời gian, những con tàu này thực sự chết, phơi xác trên bãi bồi. Hiện hữu dọc theo bờ biển sát chân đê chắn sóng thuộc xã Hải Bình có hàng chục con tàu, thuyền đang bị mục, nát, hoen rỉ bị bỏ mặc. Kéo theo đó, gia cảnh của chủ tàu với hàng chục lao động rơi vào cảnh khó khăn; có gia đình trở nên trắng tay, nợ nần chồng chất. Ngư dân Nguyễn Văn Đồng, trú thôn Liên Thịnh, xã Hải Bình kể: Gia đình ông có 2 tàu công suất 420CV, giải quyết việc làm cho 14 lao động hiện đang phải nằm bờ. “Chúng tôi vay nợ ngân hàng để đóng tàu, bao nhiêu thứ trông chờ vào hai con tàu mà không vươn khơi được vì muốn ra khơi phải chờ triều cường lên cực đại mới có thể rời cảng”- ông Đồng nói.
Dân kêu cứu lên tỉnh
Cảng Lạch Bạng có vị trí địa lý đặc biệt thuận lợi không chỉ đối với ngư dân huyện Tĩnh Gia mà ngư dân từ nhiều tỉnh khác mỗi khi gặp mưa bão cũng vào đây trú ngụ. Lý do, cảng nằm ở vị trí gần ngư trường khai thác của ngư dân nhất. Bình quân mỗi ngày có hàng trăm lượt phương tiện đánh cá, tàu buôn bán, thu mua hải sản và cung ứng dịch vụ của ngư dân trong, ngoài tỉnh ra, vào cảng. Chỉ tính riêng hai xã Hải Bình, Hải Thanh đã có 705 phương tiện với 1.300 dân, chủ yếu sống bằng nghề biển và chế biến, thu mua hải sản. Ngay khu vực cảng cá Lạch Bạng có 3 nhà máy chế biến bột cá thu hút hàng nghìn lao động tại địa phương với thu nhập ổn định nay cũng đang rơi vào tình cảnh có thể phải đóng cửa do thiếu nguồn nguyên liệu. Bởi vậy, cảng Lạch Bạng giữ vai trò hết sức quan trọng đối với đời sống ngư dân cũng như mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của huyện Tĩnh Gia.
Cảng phát huy hiệu quả không cao sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đối với ngư dân. Bởi khi họ đánh bắt hải sản trở về nếu nước không lên thì tàu không thể cập cảng nên phải dùng thuyền con trung chuyển. Như vậy giá thành sản phẩm bị đẩy lên cao, giảm tính cạnh tranh do hải sản bị ươn, thối khó bán do thời gian bốc dỡ kéo dài. Chưa kể, tàu thuyền đậu bên ngoài cửa cảng thường phải đối mặt với nguy cơ bị sóng đánh chìm.
Theo tìm hiểu, giữa năm 2015, cơ quan chức năng đã phê duyệt, cấp phép cho một doanh nghiệp được thực hiện dự án nạo vét, tận thu cát tại khu vực cửa Lạch Bạng nhằm khơi thông dòng chảy, tạo độ sâu cho phương tiện ra vào được an toàn. Tuy nhiên, việc nạo vét được tiến hành rất chậm chạp và vướng mắc nhiều vấn đề nên hết hạn chẳng nạo vét được bao nhiêu. Do đó, tình trạng tàu thuyền mắc cạn vẫn không được cải thiện.
Được biết, hiện hàng trăm ngư dân Hải Bình đã cùng ký đơn gửi lãnh đạo tỉnh Thanh Hoá kêu cứu về thực trạng cảng Lạch Bạng bị bồi lắng. Người dân đề nghị tỉnh và các cấp, ngành chức năng xem xét, giúp đỡ, sớm có phương án, giải pháp hữu hiệu cải tạo để khơi thông luồng lạch cảng, tạo điều kiện cho bà con yên tâm đầu tư, phát triển sản xuất, khai thác hải sản.
Về việc này, ông Nguyễn Văn Chi - Chủ tịch UBND xã Hải Bình khẳng định: “Thời gian qua, cửa Lạch Bạng bị cát bồi lấp khiến tàu, thuyền của ngư dân bị mắc cạn thường xuyên, thiệt hại rất lớn về nhiều mặt. Chúng tôi cũng đã nhiều lần kiến nghị lên huyện, tỉnh xin dự án nạo vét, khơi thông dòng chảy nhưng chưa được đáp ứng. Nếu cứ để thế này, cảng ngày càng bồi lắng cạn hơn nữa thì nguy cấp quá”.
Tác giả: Anh Tuấn
Nguồn tin: Báo Đại Đoàn Kết
