Tu bổ, tôn tạo tại di tích chùa Bạch Tượng (xã Nga Giáp, huyện Nga Sơn, Thanh Hóa): Nhiều sai phạm nghiêm trọng nhưng đề nghị cho... “tồn tại”

Hạng mục hai nhà sàn gỗ không có hồ sơ thiết kế kỹ thuật và chưa được các cấp có thẩm quyền thỏa thuận phê duyệt

Chùa Bạch Tượng đã được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh từ cuối năm 2006. Trải qua nhiều biến cố của lịch sử và thời gian, các hạng mục của di tích chùa Bạch Tượng đã xuống cấp nghiêm trọng, việc trùng tu, tôn tạo các công trình trên là cần thiết để bảo tồn, phát huy giá trị di tích trên địa bàn, đồng thời đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của nhân dân địa phương, du khách thập phương về tham quan, hành lễ.

Ngày 21.9.2018, UBND tỉnh Thanh Hóa cóvăn bản số11595/ UBND-THKH về việc đồng ý chủ trương đầu tư tôn tạo, tu sửa di tích chùa Bạch Tượng xã Nga Giáp từ nguồn vốn ngân sách xã và các nguồn huy động hợp pháp khác. Ngày 26.12.2018, Sở VHTTDL Thanh Hóa có văn bản số4000/ SVH-DSVH về việc thỏa thuận thiết kế tôn tạo di tích chùa Bạch Tượng xã Nga Giáp, hạng mục: Nhà thờ tổ. Tuy nhiên theo tìm hiểu của chúng tôi, trong quá trình tu bổ, tôn tạo tại di tích chùa Bạch Tượng đã xảy ra nhiều sai phạm vàvi phạm nghiêm trọng Luật Di sản văn hóa.

Cụ thể, căn cứ văn bản số 4000/ SVHTTDL-DSVH của Sở VHTTDL Thanh Hóa về việc thỏa thuận thiết kế thì nhà tổ có kết cấu kiến trúc hình chữ Nhất gồm 3 gian bằng vật liệu bê tông cốt thép, vì kèo cấu trúc “giá chiêng chồng rường con nhị”. Nhưng hiện nay địa phương (UBND xã Nga Giáp là đơn vị chủ đầu tư) đã tự ý thay đổi cấu trúc theo kiểu chữ Nhị gồm 7 gian Tiền đường và 5 gian Hậu cung bằng bê tông cốt thép. Hai nhà này được nối với nhau bởi hai nhà cầu hai bên. Như vậy, việc tu bổ, tôn tạo hạng mục nhà Tổ đã không đúng với hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Theo quan sát của chúng tôi, hiện tại nhà thờ tổ đã xây dựng và lắp xong phần khung nhà.

Hạng mục nhà Tổ không đúng với hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt

Hạng mục hai nhà sàn gỗ không có hồ sơ thiết kế kỹ thuật và chưa được các cấp có thẩm quyền thỏa thuận phê duyệt cũng đã được dựng lên. Mặt khác trong mặt bằng tổng thể cũng không có hai hạng mục nhà sàn. Về hạng mục cổng tam quan và hạng mục tượng Quan Âm đã được xây dựng hoàn chỉnh nhưng chưa được thỏa thuận, phê duyệt theo quy định. Các hạng mục trên được xây dựng mà chưa có ý kiến của cơ quan có thẩm quyền là vi phạm nghiêm trọng pháp luật về di sản văn hóa.

Ngày 25.9 vừa qua, sau khi phát hiện sựviệc Trung tâm Bảo tồn di sản văn hóa Thanh Hóa (thuộc Sở VHTTDL Thanh Hóa) đã cử cán bộ đến kiểm tra, đồng thời lập biên bản, đình chỉ việc xây dựng các hạng mục trong khuôn viên di tích chùa Bạch Tượng. Cũng tại văn bản số 3348/SVHTTDL-DSVH ngày 27.9.2019, Sở VHTTDL đề nghị UBND huyện Nga Sơn chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn có liên quan của huyện và UBND xã Nga Giáp dừng ngay việc xây dựng các hạng mục công trình nhà thờ tổ không đúng với hồ sơ thiết kế, bản vẽ thi công đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt; cổng Tam quan, tượng Quan Âm, nhà sàn thuộc di tích chùa Bạch Tượng chưa được cấp cóthẩm quyền cho phép; làm rõ trách nhiệm và có hình thức xử lý việc xây dựng, tu bổ, phục hồi, tôn tạo di tích không tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật hiện hành đối với đơn vị, tổ chức, cá nhân.

Điều đáng nói là, toàn bộ các hạng mục trái phép nêu trên đều đã cơ bản được hoàn thiện thìcơ quan quản lý nhà nước về di tích mới phát hiện, kiểm tra và lập biên bản sự việc. Thực tế này cho thấy rõ sự buông lỏng về việc quản lý, giám sát di tích trên địa bàn của UBND xã Nga Giáp (chủ đầu tư) và huyện Nga Sơn. Hậu quả là khi mọi việc đã gần như an bài, “ván đã đóng thuyền”, cái gì “phá” cũng đã “phá” xong xuôi thì trả lại nguyên trạng thế nào? Hay là sau khi sai phạm rồi thì mới “hoàn thiện hồ sơ tu bổ, trình cấp có thẩm quyền xem xét phê duyệt”.

Trao đổi với chúng tôi đề này, ông Trần Ngọc Quyết, Chủ tịch UBND huyên Nga Sơn xác nhận, đúng là hiện nay trong quá trình tu bổ, tôn tạo di tích chùa Bạch Tượng đã xảy ra nhiều sai phạm nghiêm trọng. Sau khi nắm bắt được sự việc, huyện Nga Sơn đã tiến hành kiểm tra thực tế tại di tích chùa Bạch Tượng và có văn bản đề nghị UBND xã Nga Giáp dừng ngay việc xây dựng các hạng mục công trình nhà thờ tổ, cổng Tam quan, tượng Quan Âm, hai nhà sàn bằng gỗ.

Đồng thời yêu cầu UBND xã (chủ đầu tư) thực hiện việc tháo dỡ hai nhà sàn đã xây dựng trái phép tại khu di tích chùa Bạch Tượng. Kiểm điểm làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân trong việc buông lỏng về quản lý nhà nước di tích trên địa bàn. Đồng thời UBND huyện Nga Sơn có văn bản đề nghị Sở VHTTDL Thanh Hóa tham mưu cho UBND tỉnh chấp thuận chủ trương cho phép UBND xã Nga Giáp được điều chỉnh, bổ sung quy hoạch, hồ sơ thiết kế các hạng mục công trình đã đầu tư xây dựng không đúng thiết kế vàc hưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt tại di tích chùa Bạch Tượng để đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật.

Tác giả: Nguyễn Linh

Nguồn tin: Báo Văn hóa

Từ khóa: Văn hoá , di sản