Tàu không số hoạt động tấp nập trên tuyến sông Chu. |
Liều như tàu không số
Cầu phao Vồm nối liền xã Thiệu Khánh, TPThanh Hóa và xã Thiệu Hợp, huyện Thiệu Hóa vào một buổi sáng đầu năm cho thấy: Trên bờ là nhộn nhịp cảnh người dân sinh sống hai bên bờ sông qua lại; dưới lòng sông, gần chục phương tiện tàu thuyền chuyên đi hút và vận chuyển cát trên sông Chu đang đậu, chờ mở đoạn cầu phao để “ra quân đầu năm” trên dọc tuyến sông. Có một điểm chung, hầu hết tất cả các tàu thuyền lớn, nhỏ trong số đó đều không số hiệu.
Tiếp tục đi dọc bờ tả sông Chu về phía thị trấn Vạn Hà của huyện Thiệu Hóa, phóng viên ghi nhận hàng chục phương tiện tàu thuyền khác đang tham gia lưu thông và hút cát cũng không hề có số hiệu. Nhiều tàu túm tụm thọc vòi rồng xuống dưới đáy sông, vận hành hết công suất khiến cho tiếng máy nổ gầm rú đến đinh tai, nhức óc. Số tàu khác với nhiều khối cát đầy ăm ắp đi lại trên đường thuỷ như muốn sắp chìm xuống đáy sông.
Ông Lê Đình V., trú xã Thiệu Nguyên, huyện Thiệu Hóa không giấu được sự bức xúc, cho biết: Trong suốt nhiều năm qua, nạn cát tặc hoành hành đã khiến nhiều diện tích đất bãi bồi ven sông - nguồn sinh kế chính của người dân bị biến mất. Chuyện cát tặc ngày đêm hoạt động bành trướng không còn lạ đối với chính quyền và người dân xã Thiệu Nguyên. Để giảm bớt tình trạng trên, chính quyền các cấp cùng các cơ quan chức năng đã nỗ lực hết sức, thậm chí bà con còn phải cắt cử người gác đêm, dùng thanh la, xoong, chậu xua đuổi nhưng tình trạng cát tặc vẫn nhức nhối.
“Chúng rất manh động! Khi người dân ra xua đuổi, các đối tượng trên tàu lên tiếng đe dọa, thậm chí tấn công, chống trả quyết liệt. Hầu hết số tàu đến hút trộm cát đều không mang số hiệu. Điều này không chỉ phản ánh thực tế về sự coi thường pháp luật của các chủ tàu hút cát trái phép mà nó còn gây ra rất nhiều khó khăn trong công tác xử lý của các cơ quan chức năng”- ông V. lo lắng.
Theo khảo sát mới nhất vào cuối năm 2018 của Sở TNMT tỉnh Thanh Hóa cho thấy: Huyện Thiệu Hóa có 37 phương tiện tàu thuyền chuyên tham gia khai thác, vận chuyển và kinh doanh cát, tuy nhiên chỉ có 15 phương tiện trong số đó có đăng ký hoạt động với các ngành liên quan cũng như các địa phương. Số lượng phương tiện được đăng kiểm trong tổng số phương tiện của huyện từ trước đến nay cũng mới chỉ dừng ở con số 19 tàu.
Tại huyện Thọ Xuân, theo thống kê chưa đầy đủ cho thấy: Toàn huyện có 48 phương tiện vẫn thường xuyên tham gia khai thác, vận chuyển và kinh doanh cát trên các tuyến sông, song đến cuối năm 2018, vẫn chưa có phương tiện nào tham gia đăng ký hoạt động.
Buông lỏng quản lý
Theo Văn bản số 7133 của Sở TNMT tỉnh Thanh Hóa ban hành cuối tháng 11/2018 về việc “tổng hợp kết quả kiểm tra việc đăng kiểm, đăng ký phương tiện khai thác, vận chuyển cát” cho thấy: Trên toàn tỉnh hiện có 190 tàu thuyền tham gia khai thác, vận chuyển, kinh doanh cát trên các tuyến sông. Tuy nhiên, trong số này chỉ có 39 phương tiện được chủ sở hữu đăng ký, đăng kiểm theo đúng các quy định của pháp luật. Trong khi đó, riêng TP Thanh Hóa được xem là “nhất tỉnh” hiện nay về số tàu, thuyền không số với 59 phương tiện đang tham gia hoạt động liên quan đến việc khai thác, vận chuyển cát. Vậy nhưng chỉ có 7 tàu trong số 59 phương tiện thực hiện việc đăng ký, 39 phương tiện đăng kiểm theo quy định.
Cũng tính đến cuối năm 2018, nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá chưa hề có phương tiện nào được đăng ký, đơn cử như huyện Thường Xuân cả 9/9 phương tiện tham gia khai thác, vận chuyển cát không có đăng ký; huyện Yên Định có 16/16 phương tiện chưa hoàn thiện thủ tục đăng ký; huyện Bá Thước cả 3/3 phương tiện cũng chưa hoàn thiện thủ tục đăng ký… Theo quy định, tàu, thuyền không số hoạt động trên tuyến giao thông thủy nội địa là trái phép, vi phạm pháp luật, song nó vẫn cứ tồn tại, hoạt động ngay trước mắt các cơ quan chức năng.
Gần đây, một số địa phương đã đẩy mạnh chỉ đạo để yêu cầu các chủ phương tiện phải đăng ký, đăng kiểm, tuy nhiên có một thực tế đang diễn ra tại Thanh Hóa khiến công tác đăng ký, đăng kiểm, kiểm soát, xử lý gặp nhiều khó khăn do... cơ chế. Vì vậy, thời điểm mà các phương tiện tham gia khai thác, vận chuyển cát được đăng ký, đánh số để quản lý vẫn phải chờ!
Tác giả: Nguyễn Chung
Nguồn tin: Báo Đại Đoàn Kết