Sáng 11/8, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 48, UBTVQH xem xét báo cáo của Đoàn giám sát chuyên đề "Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao".
"Đảo" công việc, luân chuyển cán bộ
Nêu ý kiến tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, trong giai đoạn vừa qua, nhờ công tác đào tạo, nguồn nhân lực chúng ta đã đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.
Tuy nhiên, theo ông Định, giai đoạn tới là kỷ nguyên phát triển xây dựng Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, nguồn nhân lực chưa đáp ứng được, trong khi, một số ngành rất thiếu hụt. "Đây là trách nhiệm rất nặng nề, to lớn của toàn Đảng, toàn dân, của các ngành, các cấp", ông Định nói.
Để đảm bảo nhân lực cho thời kỳ mới phát triển thịnh vượng, Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, phải có nhận thức toàn diện của tất cả các ngành, các cấp và thực hiện một cách đồng bộ.
Quan tâm đến việc giữ được nhân tài ở lại trong nước, còn cán bộ nay ở bộ này, mai ở bộ kia, thời gian sau lại từ khu vực công sang khu vực tư là chuyện bình thường.
 |
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định (Ảnh: Media Quốc hội). |
Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, ở Nhật Bản hay Hàn Quốc, có thể khoảng 10 tháng thay bộ trưởng 1 lần. Có vụ trưởng rất giỏi ra doanh nghiệp làm, nhưng một thời gian sau lại từ doanh nghiệp về công chức được. Còn ở ta, nhân tài từ doanh nghiệp về công chức rất khó.
"Lấy một ông giám đốc về làm vụ trưởng, rất hay; lấy một ông vụ trưởng ra làm giám đốc cũng rất hay", ông Nguyễn Khắc Định nói.
Nhấn mạnh vấn đề giữ nhân tài trong nước, Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng phải có sự luân chuyển nhân lực giữa các bộ phận, giữa khu vực công - tư, đem văn hóa doanh nghiệp vào quản lý Nhà nước và đem văn hóa Nhà nước ra quản lý doanh nghiệp.
Đồng thời, theo ông Nguyễn Khắc Định, cần có chính sách thu hút người tài ở nước ngoài về, nhất là thu hút người Việt về nước. Hiện nay, chúng ta cũng có nhiều chủ trương như: Sửa Luật Quốc tịch; miễn thị thực cho các chuyên gia, nhà khoa học cầu thủ bóng đá giỏi, nhân vật nổi tiếng...
Cùng với đó, cải thiện chế độ lương, thưởng, phúc lợi cả ở khu vực công và khu vực tư, xây dựng môi trường làm việc lành mạnh, khuyến khích sáng tạo, giảm phiền hà.
Đề cập đến vấn đề đào tạo nguồn nhân lực, ông Nguyễn Khắc Định cho rằng phải đổi mới, tập trung nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo.
"Đào tạo từ phổ thông, tập trung đào tạo từ phổ thông thì đại học mới giỏi, học xong đại học giỏi thì đi làm còn giỏi nữa. Thậm chí từ mầm non, mẫu giáo, đào tạo theo thực tiễn Việt Nam, đào tạo từ cấp thấp đến cấp cao, liên tục, đồng bộ. Trong đó cần chú ý cả vùng sâu, vùng xa, vùng miền núi để không bỏ sót nhân tài", ông Nguyễn Khắc Định lưu ý.
Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, cần chuyển từ "học để thi" sang "học để làm" và làm ra của cải bởi nhiều người vẫn có tư tưởng "học để thi có điểm cao".
Cùng với đó là giảm tải lý thuyết, tăng thực hành, tăng kỹ năng sống; tập trung đào tạo nghề chất lượng cao, đáp ứng ngành nghề tại Việt Nam trong thời đại mới, nhất là những ngành nghề nguồn nhân lực còn thiếu như công nghiệp cao, dịch vụ kỹ thuật cao, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi xanh, trí tuệ nhân tạo, chip bán dẫn...
Về vấn đề sử dụng nhân lực, theo Phó Chủ tịch Quốc hội, sử dụng phải đúng người, bố trí người phải đúng theo năng lực, theo lĩnh vực được đào tạo, đánh giá năng lực phải qua hoạt động thực tiễn, qua sản phẩm, qua đóng góp.
Ông Định cũng kiến nghị, tạo ra cơ chế thử thách trong quá trình làm việc để cho cán bộ có cơ hội được rèn luyện, được bộc lộ năng lực.
"Tôi có thời gian làm quản lý, kinh nghiệm của tôi là cán bộ cứ "đảo". Có khi ở bộ phận này làm rất bình thường, sang bộ phận khác tự nhiên lại tốt. Cũng có cán bộ có vẻ tốt, đưa đi bộ phận khác để về bổ nhiệm nhưng đưa đi chỗ khác lại hỏng, lại không được tốt lắm", ông Định nêu.
Và theo ông, luân chuyển, "va đập" trong quá trình làm việc tạo cơ hội cho cán bộ thử thách, còn cứ ở mãi một chỗ thành cát cứ, chuyên gia, tạo ra tư tưởng "không ai thay được tôi, lĩnh vực này mấy chục năm nay chỉ có tôi mới làm" là không có đổi mới.
Dự báo nhu cầu nguồn nhân lực
Tham gia góp ý vào nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị sắp tới, trong dự thảo nghị quyết về giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển và sử dụng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, ở phần thực trạng, phải cung cấp bức tranh tổng thể thực trạng nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao ở Việt Nam trong giai đoạn từ đầu nhiệm kỳ 2021-2024.
Chủ tịch Quốc hội cũng yêu cầu cần thẳng thắn nhìn ra hiện tại giáo dục chất lượng cao của Việt Nam đứng ở đâu trong khối ASEAN nói riêng, khối châu Á nói chung đơn cử như Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc.
 |
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn (Ảnh: Media Quốc hội). |
Ví dụ, Hàn Quốc đi lên từ giáo dục đào tạo, lĩnh vực khoa học công nghệ. Hay Nhật Bản, Singapore dù khan hiếm tài nguyên thiên nhiên nhưng lấy giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ là mục tiêu lớn để phát triển đất nước.
Từ đó, Chủ tịch Quốc hội cho rằng cần đánh giá lại, dự báo nhu cầu nguồn nhân lực trong giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045, nhất là với những ngành, lĩnh vực then chốt của đất nước, trọng điểm nhưng phải có ưu tiên.
Về các nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới, dự thảo nghị quyết có 10 trang, đưa ra 9 nhóm vấn đề cần hoàn thiện thể chế, chính sách. Song, Chủ tịch Quốc hội cho rằng nội dung về nhiệm vụ, giải pháp trong dự thảo Nghị quyết còn ít, chỉ chiếm 4,5 trang trong khi đó dành khoảng 5,5 trang để nói về thực trạng, đánh giá.
Do đó, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu rút gọn nội dung về thực trạng xuống còn 1/3 dung lượng và tập trung đặc biệt vào nhiệm vụ, giải pháp.
Về tổ chức, thực hiện, Chủ tịch Quốc hội cho rằng thực tế dù có nhiều đề án, chương trình phát triển nhân lực chất lượng cao nhưng việc tổ chức thực hiện còn hạn chế, kết quả chưa rõ nét.
Ngoài ra, cơ chế chính sách tài chính Nhà nước để phát triển nguồn nhân lực, nhất là chất lượng cao, chưa được quan tâm đúng mức, chưa tương xứng với vai trò đột phá chiến lược. Trong 3 năm (từ 2021 đến 2023), tỉ lệ chi cho ngành giáo dục, dạy nghề chưa đạt tối thiểu 20% tổng số ngân sách Nhà nước cho ngành giáo dục. Tỉ lệ chi ngân sách cho giáo dục đại học còn thấp, có xu hướng giảm.
Chủ tịch Quốc hội yêu cầu cần đánh giá đúng mức và có giải pháp khắc phục trong thời gian tới.
Nhấn mạnh hoạt động giám sát của Quốc hội hết sức quan trọng, đúng vai, thuộc bài, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu, sau khi nghị quyết về giám sát này được ban hành, Ủy ban Văn hóa và Xã hội cần phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục đeo bám, đồng hành để các bộ, ngành, các địa phương phải thực hiện tới nơi tới chốn.
"Không thể giám sát, đưa một tập dày rồi để trên kệ sách, để trong tủ, cuối cùng không quan tâm tới khâu triển khai", Chủ tịch Quốc hội lưu ý.
Nguồn tin: nguoiduatin.vn
