Bảo tồn loài khỉ giữa khu du lịch sinh thái

Ở Khu du lịch Đầm Long, dãy bán hàng nước giải khát, đồ ăn vặt của những người dân quanh vùng nằm ngay cửa rừng nên chỉ cần sơ sểnh một chút là lũ khỉ đã tót xuống trộm đồ. Thấy chúng tôi vào rừng khỉ, một người bán hàng vội xách hàng chạy lên vừa mời chào mua đồ vừa giục: “Mua nhanh cho cô với, cô còn xuống trông đồ. Không lũ khỉ ở đây khôn lắm, cứ rời mắt là chúng sà xuống lấy đồ, từ quả trứng luộc, gói bim bim… thậm chí là đôi dép nhựa cho khách thuê nó cũng chôm. Nó chỉ tranh thủ không ai để ý là chạy xuống lấy đồ luôn”.

Chị này vừa nói xong, chưa kịp quay ra xách túi đồ, một con khỉ đã lao vào cái làn của chị định lục lọi lấy đồ. Chị vội quát to và xua tay đuổi, nó liền phóng vút vào rừng.

Con khỉ vừa giật được gói quà của một du khách.

Một bà bán trứng luộc ở khu bán đồ ăn cho hay: “Trước kia Đầm Long chỉ có vài cặp khỉ, nhưng chúng nhát người nên chẳng bao giờ xuống đường hay sà vào hàng quán. Người dân săn bắt nhiều, hiếm lắm mới thấy 1 – 2 con xuống đường, nhưng hễ nhìn thấy bóng người là chạy sâu vào rừng.

Tuy nhiên, mấy năm gần đây, khi công ty cải tạo bảo vệ thú rừng, mở rộng thành khu du lịch, họ đưa thêm vài cặp khỉ đến, chúng sinh sản chóng mặt. Hiện tại đàn khỉ lên đến hàng trăm con. Hôm nay là nó còn xuống ít đấy vì bọn trẻ con lên trên núi, dụ đồ ăn nên chúng lên hết trên í.

Chứ mọi lần nó vào tận hàng để ăn trộm. Chúng tôi phải hạn chế bày đồ ăn trên quầy, chỉ khi khách gọi mới mang ra. Vì lơ là một chút là nó lấy ngay, đuổi theo cũng không kịp. Đồ chơi chúng cũng lấy, khi nào chán mới buông ra”.

Lũ khỉ ở đây bạo người, quát đuổi chúng cũng không sợ. Chạy xong chúng lại mon men bò tới. Chỉ khi thấy người giơ nỏ cao su chuẩn bị bắn là chúng mới sợ chạy vào rừng. Vì thế, hầu hết trong những hàng bán đồ tại đây đều có sẵn 1-2 cái súng cao su và một hộp sỏi, sẵn sàng bắn doạ khi chúng lại gần.

Không chỉ chứng kiến cảnh khỉ giật đồ tại quầy hàng mà nhiều khách du lịch cũng dở khóc dở cười khi đến đây chơi. Trước khi vào rừng chơi với lũ khỉ, chúng tôi còn được những người bán hàng dặn dò cẩn thận, đừng lôi điện thoại, máy ảnh ra, kẻo lũ khỉ nó giật mất.

Trước đây có khách du lịch vào chơi, tay cầm một chiếc iPhone, sơ sểnh thế nào mà một con khỉ nó giật mất, leo tót lên cây nghịch ngợm. Dụ đồ ăn thế nào nó cũng chẳng thả. Mãi sau chơi chán nó mới ném xuống đất, kết quả là pin đi đằng pin, vỏ đi đằng vỏ, chiếc iPhone đời mới bị xước nặng nề.

Em An, một học sinh dưới Hà Nội lên Đầm Long tham quan vừa rút gói bim bim trong túi khoác ra, nghe tiếng loạt xoạt, mấy con khỉ đồng loạt lao từ trên cây xuống. Một con rất bạo dạn nhảy ra lấy từng miếng bim bim của An đưa cho vào mồm nhai xoàn xoạt.

An vừa thích chí quay ra khoe bạn thì con khỉ láu cá giật phắt lấy túi bim bim rồi tót ra một góc ngồi chén. Khuôn mặt nó đầy hả hê, khoái chí vì vừa cướp được chiến lợi phẩm. Mấy con khỉ bé nhát hơn, chỉ dám đứng trên cây nhìn xuống thèm thuồng.

Hầu như du khách nào đến Đầm Long cũng đều thích chơi với loài khỉ vì chúng được thả tự do, rất dễ dụ bằng đồ ăn nên rất bám người. Chỉ cần có đồ ăn là hơn chục con kéo đến. Món ăn ưa thích của chúng là chuối, đu đủ, bánh quy, bim bim. Vì thế mà dịch vụ bán đồ ăn cho khỉ ở Đầm Long cũng theo đó mà phát triển. Chỉ cần bỏ ra vài nghìn đồng là có thể mua một túi quả đu đủ hay chuối để dụ lũ khỉ ra chụp ảnh, chơi cùng.

Bảo tồn và phát triển loài khỉ

Anh Nguyễn Văn Quang, quản lý Khu du lịch sinh thái Đầm Long cho biết: “Khu du lịch Đầm Long hút khách vì ngoài cảnh quan thiên nhiên đẹp, phát triển trên cơ sở là khu rừng nguyên sinh Bằng Tạ, còn có lũ khỉ thân thiện, bám người. Du khách nào đến đây cũng thích chơi với khỉ, nhất là các em nhỏ và học sinh. Trước đây khu rừng này rất ít động vật hoang dã, khỉ chỉ có vài con, nhưng từ khi được xây dựng lại thành khu bảo tồn và du lịch sinh thái, Công ty cổ phần Du lịch Ao Vua đã đưa thêm vài giống khỉ về đây và chúng tự sinh sản, phát triển nhiều hơn.

Một con khỉ rất dạn người ra nhận đồ ăn.

Ngoài khỉ, chúng tôi còn nuôi một số loại động vật hoang dã như hươu sao, nai và rất nhiều loại cây quý hiếm”. Công việc của những người chăm sóc động vật ở đây là cho chúng ăn ngày hai bữa. Với loài khỉ thì thức ăn chính của chúng là ngô luộc. Sẽ có một bãi ăn riêng dành cho chúng.

Chỉ cần đổ ngô ra bãi là lũ khỉ trên rừng tự kéo nhau về ăn. Để tránh lũ khỉ kéo xuống đường trộm đồ của người bán hàng và khách du lịch, hằng ngày, anh Quang cùng với vài người nữa lại đi kiểm tra và xua đuổi chúng, nhưng lũ khỉ ranh mãnh vẫn tìm cách chôm được đồ. Đó cũng là nét đáng yêu và hút khách của lũ khỉ ở Đầm Long.

Cũng theo anh Quang thì Khu du lịch Đầm Long ngoài chức năng là phát triển du lịch còn có nhiệm vụ quan trọng là bảo tồn loài khỉ và nhiều loại động vật hoang dã. Vì thế, lũ khỉ ở Đầm Long nếu chẳng may có ốm hoặc đánh nhau mà chết thì những người trông coi sẽ đem chôn chứ không sử dụng vào các mục đích khác.

So với thời điểm cách đây hơn chục năm, Khu du lịch Đầm Long đã hoàn toàn thay đổi. Vào thời điểm năm 2002, những ai có dịp đến Đầm Long sẽ thấy sự hoang vu của một khu rừng từng bị xâm hại. Trên khuôn viên 17,5ha, nhiều cây rừng bị tiễn vỏ cho chết rồi chặt cây làm củi, thú rừng thì bị săn bắn trái phép, lúc bấy giờ Đầm Long chỉ là khu đầm lầy canh tác một vụ kém hiệu quả.

Tuy nhiên, mọi thứ đã thay đổi kể từ khi Công ty cổ phần Du lịch Ao Vua đã tập trung đầu tư, phát triển thành một khu du lịch, dựa trên ý tưởng giữ nguyên cảnh quan vốn có của Đầm Long, phục hồi những khu vực bị xâm hại và bảo vệ thiên nhiên để “gọi” những con thú của rừng. Theo khảo sát lúc bấy giờ thì Đầm Long có tới hơn 400 loại cây, trong đó có nhiều loại cây quí, hiếm, có nhiều năm tuổi. Có cây tới 200 tuổi tạo ra không khí thoáng mát và cảnh quan lý tưởng cho du khách.

Nhận thấy tiềm năng to lớn, thời điểm đó, Công ty cổ phần Du lịch Ao Vua đã đầu tư 25 tỷ đồng mở đường vào bên trong khu du lịch. Hàng vạn cây xanh các loại đã được trồng cấy, hơn 1.000 con khỉ với 5 loài khác nhau và 100 con hươu, nai được đưa về đây.

Chỉ trong thời gian ngắn, từ chỗ thiếu kinh nghiệm trong việc trồng cây, chăm sóc các con thú, đến nay, thú rừng đã tụ tập về khu du lịch khá đông, những con khỉ rất rạn người “sẵn sàng” cùng chụp ảnh khi du khách cho ăn, tạo ra sắc thái riêng và cuốn hút du khách, đặc biệt là du khách “nhí”.