Điều gì kiểm soát bàn tay của bạn? Một số vùng não tham gia tạo ra và kiểm soát cử động của các chi, bao gồm vỏ não vận động ở thùy trán của não, hạch đáy (cấu trúc sâu trong não) và thân não (nối giữa não và tủy sống).
 |
|
Những nguyên nhân gây run tay
Caffeine
Nếu uống quá nhiều caffeine, bạn có thể thấy tay bị run khi cố gắng sắp xếp đống giấy tờ trên bàn. FDA cho biết 400 mg caffein mỗi ngày là chấp nhận được, đây là lượng được tìm thấy trong bốn đến năm tách cà phê. Vượt quá lượng này, bạn dễ phải đối phó với các tác dụng phụ như bồn chồn, mất ngủ, lo lắng và nhịp tim nhanh. Hết run tay có thể là một trong những điều xảy ra với cơ thể khi bạn bỏ cà phê.
Cường giáp
Tuyến giáp là một tuyến nhỏ nằm ở cổ giúp kiểm soát tim, tiêu hóa, trao đổi chất và nhiều chức năng khác của cơ thể. Khi tuyến giáp hoạt động quá mức, các phần khác của cơ thể cũng vậy. Cùng với cảm giác tim đập như sắp văng ra ngoài lồng ngực và giảm cân không chủ ý, bạn cũng có thể thấy bàn tay và các ngón tay bị run. Xét nghiệm máu có thể cho biết mức độ hoạt động của tuyến giáp và thuốc có thể giúp kiểm soát tuyến này.
Tác dụng phụ của thuốc
Đây được gọi là run do thuốc - hệ thống thần kinh phát tín hiệu sai đến cơ do loại thuốc mà bạn dùng. Nhiều thuốc có thể gây ra vấn đề này, bao gồm thuốc chống trầm cảm, thuốc huyết áp và thuốc hen, cũng như liều thuốc tuyến giáp không phù hợp. Nếu bạn thấy mình bị run tay sau khi bắt đầu dùng thuốc mới, hãy nói chuyện với bác sĩ.
Rượu
Nếu bạn lạm dụng rượu, run tay có thể là triệu chứng cai. Run có thể xảy ra vì rượu đã làm thay đổi hóa học não của bạn và buộc cơ thể phải hoạt động quá mức. Run có thể là tệ nhất trong 24 đến 48 giờ sau lần uống cuối cùng và sau đó sẽ hết dần trong vòng năm ngày.
Run vô căn
Rối loạn hệ thống thần kinh cũng có thể khiến tay bị run. Một trong số đó được gọi là run vô căn (ET), gây run không tự chủ và nhịp nhàng và thường là do di truyền. Run hay thấy nhất ở tay, và bạn có thể nhận thấy điều này trong các công việc hàng ngày, như uống nước trong cốc. Tuy nhiên, đây không phải là khởi đầu của bệnh Parkinson.
Ngộ độc thủy ngân
Ngộ độc thủy ngân rất hiếm gặp, nhưng vì nó có thể gây độc cho hệ thần kinh, nên đây là một nguyên nhân tiềm ẩn gây run. Nếu phơi nhiễm với thủy ngân đủ nhiều trong thời gian dài, bạn cũng có thể gặp các triệu chứng nghiêm trọng khác, bao gồm các vấn đề về đi lại, suy giảm trí nhớ và mù lòa.
Rối loạn lo âu xã hội
Rối loạn này có các biểu hiện thực thể - bao gồm run tay khi phải đối mặt với các tình huống căng thẳng (như nói trước đám đông hoặc gặp gỡ mọi người). Đối với những người bị rối loạn thần kinh như run vô căn, run góp phần gây lo lắng khi giao tiếp và sự căng thẳng từ những tương tác này làm cho run càng nhiều hơn. Lo lắng là một chẩn đoán ngày càng hay gặp và trở nên phổ biến hơn mỗi ngày.
Stress hoặc thiếu ngủ
Nếu bạn bị tình trạng run như run vô căn, thì thiếu ngủ hoặc quá tải stress sẽ làm run trầm trọng thêm. Thực hiện theo các thói quen vệ sinh giấc ngủ cơ bản và đảm bảo dành đủ thời gian để ngủ. Ngoài ra, thực hiện các biện pháp tự chăm sóc giúp giảm stress hàng ngày - tập thể dục, thở sâu, thiền.
Bệnh Parkinson
Khi thấy tay bị run, mọi người thường nghĩ đến bệnh Parkinson. Căn bệnh này gây run tay khi thư giãn hoặc nghỉ ngơi. Run có thể tự xuất hiện hoặc đi kèm với các dấu hiệu khác như cứng khớp, cử động chậm hoặc các vấn đề về thăng bằng.
Nên làm gì khi bị run tay?
Uống quá nhiều cà phê và bị run là một chuyện. Còn run tay mà không biết tại sao lại là chuyện khác. Hãy đi khám bác sĩ thần kinh nếu bạn thấy mình bị run, đặc biệt là nếu run nặng lên theo thời gian. Một bác sĩ thần kinh học chuyên điều trị các rối loạn vận động là lựa chọn tốt nhất.
Có cần chụp MRI không?
Có thể. MRI không thể chẩn đoán bệnh Parkinson, nhưng nó giúp loại trừ các tình trạng khác có thể bắt chước bệnh Parkinson, như đột quỵ hoặc khối u ở một số vùng não như hạch đáy. Nếu bác sĩ nghi ngờ bệnh Parkinson, họ có thể yêu cầu chụp DATSCAN não để kiểm tra hệ thống dopamine của não nhằm xác nhận chẩn đoán.
Chuẩn bị cho buổi khám
Bạn càng có nhiều thông tin khi gặp bác sĩ thì càng tốt. Hãy ghi lại khi nào tay bị run, khi nào run nhiều nhất, bất kỳ triệu chứng nào khác xảy ra đồng thời, và bạn đã phải đối phó với vấn đề này trong bao lâu. Không chỉ cần cảnh giác với run, mà tay bạn còn có thể gửi đến những thông điệp quan trọng về sức khỏe.
Tác giả: Cẩm Tú
Nguồn tin: Báo Dân trí
