Hộp số là bộ phận của xe ô tô cho phép sự thay đổi tỷ số truyền giữa động cơ và bánh dẫn động khi xe tăng hoặc giảm tốc. Có thể thay đổi số để cho động cơ luôn ở dưới mức giới hạn và dao động trong giải tua máy tối ưu. Hộp sàn hay còn gọi là số tay là loại hộp số xe ô tô với cách sử dụng khá đơn giản. Với tuổi đời lâu nhất trong số các loại hộp số ô tô phổ biến hiện nay, hộp số sàn vẫn được trang bị, sử dụng trên các phương tiện xe hơi có hệ thống đơn giản với độ tin cậy cao.
Khi đã lái thành thạo số sàn, đôi lúc bạn sẽ sinh ra một số thói quen tưởng chừng vô hại nhưng lại ảnh hưởng trực tiếp đến cơ cấu truyền động của hộp số. Do cấu tạo đòi hỏi sự can thiệp của người lái rất nhiều, vì vậy một số thao tác không đúng sẽ ảnh hưởng đến độ bền cũng như an toàn khi xe lưu thông trên đường.
Khi đã lái thành thạo số sàn, đôi lúc bạn sẽ sinh ra một số thói quen tưởng chừng vô hại nhưng lại ảnh hưởng trực tiếp đến cơ cấu truyền động của hộp số. Do cấu tạo đòi hỏi sự can thiệp của người lái rất nhiều, vì vậy một số thao tác không đúng sẽ ảnh hưởng đến độ bền cũng như an toàn khi xe lưu thông trên đường.
Không để tay trên hộp số khi động cơ đang làm việc. Ảnh internet
1. Không được thường xuyên đặt tay lên cần số
Cơ cấu hoạt động của số sàn là đạp côn, vào số, nhả côn và tăng ga, xe sẽ từ từ di chuyển. Đôi lúc một số tài xế hay đặt 1 tay trên vô lăng, 1 tay lên cần số để tiện việc chuyển số khi cần, hoặc việc để 1 tay lên cần số chỉ là thói quen những khi di chuyển trên cao tốc quá nhàn rỗi. Tuy nhiên, hành động đặt tay liên tục lên cần số này chính là nguyên nhân gây ảnh hưởng trực tiếp đến hộp số. Khi bạn thao tác gài số, cần số được nối trực tiếp vào càng gắp số - có hình dạng như một ngã 3, càng gáp số này kết nối trực tiếp với bộ đồng tốc và nó sẽ “lùa” bộ đồng tốc ăn khớp với bánh răng số, giúp xe vào được số.
Khi xe di chuyển, các bộ phận này sẽ bị rung lắc, mặc dù độ rung lắc rất nhỏ, bạn chỉ có thể cảm nhận được khi đặt tay vào cần số. Tuy nhiên khi người lái đặt tay lên cần số liên tục sẽ khiến càng gấp số tiếp xúc với bộ đồng tốc, đang xoay với tốc độ rất cao, dẫn đến cả 2 chi tiết sẽ nhanh chóng bị mòn và hư hỏng.
2. Không trả về “mo” khi dừng lâu sẽ làm nhanh hỏng hộp số
Về “mo” hay về số 0 sẽ có lợi nhất cho xe khi phải dừng đèn đỏ hoặc lúc kẹt xe. Bởi lẽ, dù ổ bi kết nối trực tiếp với bố ly hợp có tuổi thọ khá dài, nhưng không phải là nó sẽ hoàn toàn bền bỉ khi người lái sử dụng xe sai cách. Về “mo” sẽ tách ly hợp khỏi hộp số, giúp vòng bi không tiếp xúc với các lò xo trên bộ ly hợp, điều này làm tăng tuổi thọ cho hệ truyền động của xe. Mặt khác, làm như vậy sẽ đỡ mỏi chân hơn là giữ nguyên số và giữ côn.
Không ép số để tăng tốc. Ảnh minh họa
3. Không được gác chân lên bàn đạp côn
Nhiệm vụ của bàn đạp côn là ngắt ly hợp, tách hộp số khỏi động cơ để xe có thể chuyển số. Khi gác chân lên bàn đạp côn, không ít thì nhiều bạn cũng sẽ tác dụng lực, nhất là những xe có bàn đạp côn nhẹ. Điều này sẽ làm bố ly hợp không ăn khớp hoàn toàn với động cơ và gây ra tình trạng trượt ly hợp. Hậu quả dẫn đến hộp số sẽ không truyền tải đủ 100% công suất từ động cơ, gây tiêu hao nhiên liệu và bố ly hợp cũng sẽ nhanh chóng bị ăn mòn.
Điều đáng nói, bố ly hợp chính là bộ phận có trách nhiệm kết nối động cơ và hộp số để truyền lực đến các bánh răng dẫn động. Hơn nữa, bố ly hợp cũng có khả năng cắt đường truyền lực khi cần thiết. Chính vì vậy, nếu người lái liên tục tì lên chân côn, bộ phận này sẽ hoạt động “nửa vời” và nhanh chóng bị bào mòn. Khi bố ly hợp sắp hỏng, xe sẽ mất độ bốc và ì hơn bình thường.
4. Không được “nuôi côn” để giữ xe trên dốc
Khi dừng trên dốc, rất nhiều tài xế quen cách nhả côn tới điểm giữ cho xe đứng yên, và ngay cả khi đi học bằng lái, vẫn có những bạn được dạy sử dụng cách này cho bài “đề pa”. Tuy nhiên đây lại là cách làm hại hộp số nhất khi các chi tiết như bố ly hợp, bánh răng dẫn động, ổ bi sẽ phải chịu lực ma sát rất lớn để giữ cả khối lượng xe gần 2 tấn đứng yên trên dốc, trong khi phanh ở 4 bánh có thể đảm nhận trách nhiệm này một cách nhẹ nhàng.
Không về "mo" khi dừng lâu. Ảnh minh họa
Thực tế tính năng này chỉ cho phép giữ xe đứng yên trong 1 – 2 giây để người lái có thời gian chuyển từ bàn đạp thắng sang bàn đạp ga. Hãy sử dụng thắng tay khi đậu xe lâu hơn 5 giây, nếu sợ xe bị trượt dốc khi di chuyển, bạn hãy thả bớt chân côn, dậm thêm ga và từ từ nhả thắng tay để xe bò lên dốc.
5. Không được ép số để tăng tốc
Số cao trên cần số có vai trò giúp xe đi nhanh nhưng vẫn giữ vòng tua máy thấp, giúp tiết kiệm nhiên liệu và các chi tiết máy được hoạt động với áp lực thấp nhất. Khi muốn tăng tốc, người lái hay có thói quen về 1 số, nhả côn ra nhưng không hết , điều này giúp xe tăng tốc rất nhanh nhưng cũng hại hộp số hơn so với cách về số rồi đạp thêm ga để tăng tốc.
Ngoài ra, chỉ sang số khi xe đạt đủ vận tốc, hạn chế thói quen sang số khi vòng tua máy chạm đến vạch đỏ trên bảng đồng hộ vòng tua máy. Bắt hộp số phải làm việc dưới sức ép lớn lâu ngày, tuổi thọ của nó chắc chắn sẽ bị giảm và việc bạn phải sửa hộp số sẽ làm mất tiền và xe sẽ mất “zin”.
Tác giả: Vũ Sơn
Nguồn tin: Báo VietQ
