Cuộc mua bán bất chấp
Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) tối cao đã ban hành cáo trạng của đại án Mobifone mua 95% cổ phần AVG. VKS đã truy tố ông Nguyễn Bắc Son và ông Trương Minh Tuấn, là hai cựu Bộ trưởng Bộ Thông tin truyền thông (TTTT) vì những sai phạm liên quan đến thương vụ mua bán AVG về hai tội danh "vi phạm các quy định về quản lý đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng" và "nhận hối lộ".
Các bị can Lê Nam Trà - nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên MobiFone, Cao Duy Hải - nguyên Tổng giám đốc MobiFone cùng bị truy tố về hai tội danh trên. Bị can Phạm Nhật Vũ, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị AVG, bị truy tố về tội "đưa hối lộ". Các bị can nguyên là vụ trưởng của Bộ Thông tin - truyền thông, lãnh đạo của Mobifone cùng lãnh đạo các công ty thẩm định gia cũng bị truy tố.
Về hành vi của hai cựu bộ trưởng, trong cáo trạng nêu rõ, trong thời gian đứng đầu Bộ TTTT, ông Son đã giới thiệu và định hướng cho Mobifone mua cổ phần của AVG. Mặc dù thời điểm đó, ông Son biết rõ năng lực tài chính của AVG rất xấu, kinh doanh không hiệu quả, lỗ lũy kéo dài, giá trị tài sản thấp nhưng với mục đích mong muốn MobiFone sớm thực hiện được dự án mua cổ phần của AVG trong năm 2015 nên đã chỉ đạo các ông Trương Minh Tuấn, Phạm Đình Trọng, Lê Nam Trà, Cao Duy Hải khẩn trương triển khai thực hiện dự án.
Thời điểm đó, AVG và đối tác chưa gặp gỡ nhau để đàm phán việc mua bán nhưng Phạm Đình Trọng đã lập tờ trình có nội dung: "Công ty AVG đã trao đổi, làm việc với Tổng công ty viễn thông MobiFone và thống nhất sẽ chuyển nhượng cổ phần của AVG cho MobiFone". Bị can này cũng đề xuất hai doanh nghiệp này không thông tin, không tuyên truyền dự án này và đưa giao dịch đó vào danh mục "Mật" của Nhà nước.
 |
Bị can Nguyễn Bắc Son. |
Tiếp tục thương vụ này, ông Son chỉ đạo ông Trương Minh Tuấn, thời điểm đó là Thứ trưởng Bộ TTTT, ký quyết định phê duyệt dự án đầu tư dịch vụ truyền hình trái pháp luật, quyết định giá mua 8.900 tỉ đồng cao hơn gấp nhiều lần giá trị tài sản thực của AVG.
Cựu lãnh đạo Bộ TTTT cũng quyết liệt chỉ đạo ông Lê Nam Trà ký thỏa thuận và hợp đồng với AVG để chuyển tiền mua bán cổ phần. Trong quá trình thực hiện thương vụ này, ông Nguyễn Bắc Son đã gọi Phạm Nhật Vũ 126 cuộc điện thoại và 139 tin nhắn để trao đổi về tiến độ và thúc đẩy dự án sớm hoàn thành. Sau khi MobiFone chuyển tiền cho AVG, ông Nguyễn Bắc Son đã nhận 3 triệu USD, tương đương hơn 66 tỉ đồng từ Phạm Nhật Vũ.
Cựu Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son đã mang 3 triệu USD lên phòng làm việc tại tầng 2, xếp đầy vào 1 vali du lịch loại nhỏ màu đen nhãn hiệu Samsonite và 1 balô du lịch tối màu. Số tiền còn lại xếp vào 1 vali du lịch loại to màu trắng nhãn hiệu Samsonite. Sau đó, ông Son mang ra ngoài ban công quây kín bằng khung nhôm kính để cất giấu.
Số tiền 3 triệu USD nói trên, ông Son khai đưa cho con gái Nguyễn Thị Thu Huyền, chia nhỏ khoảng 10 lần, mỗi lần 300.000 - 400.000 USD trong những lần Huyền từ TP HCM ra Hà Nội thăm gia đình. Khi đưa tiền, ông Son dặn bà Huyền không được gửi tiết kiệm, "còn đầu tư vào đâu thì tùy". Song tại cơ quan điều tra, bà Huyền không thừa nhận việc nhận tiền từ ông Son.
Ngoài số tiền được nhận từ Vũ, ông Son khai đã nhận của Cao Duy Hải, cựu Tổng Giám đốc MobiFone, số tiền 200 triệu đồng dịp 30-4-2015 và 200.000 USD của Lê Nam Trà, cựu Chủ tịch Hội đồng thành viên MobiFone dịp Tết Nguyên đán năm 2016.
 |
Bị can Trương Minh Tuấn. |
Muốn nộp lại 3 triệu USD nhưng…. gia đình không ủng hộ?
Theo cáo trạng, ông Nguyễn Bắc Son nhận thức rõ nếu không phải là Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, người có vai trò quyết định trong việc triển khai thực hiện dự án để MobiFone mua 95% cổ phần của AVG thì sẽ không được Phạm Nhật Vũ đưa số tiền 3 triệu USD.
Số tiền nhận từ ông Phạm Nhật Vũ là tiền bất hợp pháp nên ông Son đã nhiều lần viết đơn xin nộp lại nhưng không nhận được sự phối hợp của gia đình trong việc nộp lại số tiền nhận từ Phạm Nhật Vũ. Ông này cũng đề nghị sử dụng số tiền 591 triệu trong tài khoản của mình để hoàn trả một phần số tiền đã chiếm đoạt.
Theo cáo trạng, quá trình điều tra ông Son thành khẩn khai báo, nhận trách nhiệm với vai trò chủ mưu, chỉ đạo thực hiện dự án. Tuy nhiên, trong giai đoạn truy tố, bị can Nguyễn Bắc Son chỉ nhận trách nhiệm là người đứng đầu Bộ TTTT, không thừa nhận vai trò chủ mưu như kết luận của Cơ quan điều tra.
Tuy nhiên, với kết quả điều tra, VKSND tối cao xác định có đủ căn cứ kết luận ông Nguyễn Bắc Son là người chỉ đạo, quyết định và thúc đẩy việc mua cổ phần của AVG, quyết liệt trong phân công chỉ đạo cấp dưới thực hiện. Do vậy, ông Son là người chịu trách nhiệm cao nhất.
Về phần cựu Bộ trưởng Trương Minh Tuấn, ông này thừa nhận quá trình thực hiện dự án đã được ông Phạm Nhật Vũ nhiều lần gọi điện thúc giục tạo điều kiện thực hiện nhanh. Sau khi hoàn thành dự án, ông Vũ đã đến phòng làm việc riêng của ông Tuấn đưa số tiền 200.000 USD.
 |
Bị can Phạm Nhật Vũ. |
Ông Tuấn nhận thức được việc ông Vũ đưa tiền cho mình vì ông có tham gia dự án, ký quyết định 236. Các bị can Cao Duy Hải cũng nhận từ Vũ 500.000 USD, Lê Nam Trà nhận 2,5 triệu USD.
Vị cựu Bộ trưởng này cũng khai nhận, việc mình thực hiện chỉ đạo của Nguyễn Bắc Son ký một số văn bản liên quan là vì được ông Son, khi đó là Bộ trưởng Bộ TTTT hứa tạo điều kiện để ông được làm Bộ trưởng kế cận.
Về phần Phạm Nhật Vũ – theo VKSND tối cao, bị can này dù không phải chịu trách nhiệm chính về các hậu quả thiệt hại của MobiFone nhưng đã tích cực khắc phục toàn bộ gồm 8.445 tỷ đồng tiền chuyển nhượng cổ phần và gần 330 tỷ đồng lãi phát sinh chi phí liên quan.
Ngoài ra, Phạm Nhật Vũ đã tích cực phối hợp cung cấp tài liệu, có đơn tự nguyện khai báo và đầu thú, hợp tác với Cơ quan điều tra, VKSND tối cao để làm rõ hành vi phạm tội của các bị can nhận hối lộ, giúp cho cơ quan tố tụng sớm kết thúc điều tra vụ án.
Ông Vũ được Hội đồng Chứng minh và Hội đồng trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam ghi nhận có nhiều đóng góp cho an sinh xã hội, trùng tu di tích lịch sử văn hóa, giao lưu mở rộng quan hệ quốc tế của Giáo hội... Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam một số tỉnh, thành cũng có đơn đề nghị xem xét cho bị can Vũ được hưởng chính sách khoan hồng của pháp luật.
Trong Kết luận điều tra, ông Vũ được đề nghị "áp dụng chính sách hình sự đặc biệt" để giảm nhẹ hình phạt, còn trong cáo trạng, VKSND Tối cao đã không nêu về việc này song ghi nhận ông Vũ có "những tình tiết giảm nhẹ đáng kể". VKSND Tối cao đề nghị toà án khi xét xử cần áp dụng đầy đủ, triệt để các quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 để quyết định mức hình phạt cho ông Vũ.
Trong số 14 bị can bị truy tố, 13/14 bị can bị truy tố về “Tội vi phạm các quy định về quản lý đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại điều 220, khoản 3 bộ luật Hình sự năm 2015. 4/14 bị can bị truy tố về “Tội nhận hối lộ”, theo quy định tại điều 354, khoản 4 Bộ luật Hình sự năm 2015. Trong số này, hai cựu Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn; Lê Nam Trà, nguyên Chủ tịch HĐTV MobiFone; Cao Duy Hải, nguyên Tổng giám đốc MobiFone, cùng bị truy tố 2 tội danh: “Vi phạm các quy định về quản lý đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng” và “Nhận hối lộ”. Bị can Phạm Nhật Vũ, nguyên Chủ tịch HĐQT AVG, bị truy tố về “Tội đưa hối lộ”, theo quy định tại điều 354 bộ luật Hình sự 2015. “Tội nhận hối lộ” quy định tại điều 354, khoản 4 Bộ luật Hình sự năm 2015 phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình: a) Của hối lộ là tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá 1.000.000.000 đồng trở lên; b) Gây thiệt hại về tài sản 5.000.000.000 đồng trở lên. Cơ quan tố tụng đã kê biên nhà đất của ông Nguyễn Bắc Son tại Quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) và của ông Trương Minh Tuấn tại Quận Đống Đa (Hà Nội). Đồng thời, phong tỏa hơn 2,1 tỉ đồng của ông Trương Minh Tuấn trong ngân hàng, phong tỏa hơn 1,6 tỉ đồng trong tài khoản ngân hàng của ông Lê Nam Trà, và khoản tiền hơn 591 triệu đồng trong tài khoản ngân hàng của ông Nguyễn Bắc Son. Đối với khoản tiền 3 triệu USD đã nhận, bị cáo Son khai đưa hết cho con gái, nhưng bà Huyền không thừa nhận. Căn cứ kết quả điều tra, đến nay chưa đủ cơ sở để xem xét trách nhiệm hình sự đối với bà Huyền. Tuy nhiên, Viện KSND tối cao khẳng định, hành vi của bà Huyền tiếp tục được điều tra làm rõ qua kết quả xét hỏi tại phiên tòa. |
Tác giả: Đinh Hiền
Nguồn tin: cstc.cand.com.vn
