Theo phản ánh của người dân, phóng viên có mặt tại thôn 10, xã Quý Lộc được người dân dẫn chúng tôi đi dọc theo khu vực bãi bồi ven sông Mã, đoạn thuộc mỏ cát số 42, 43 xã Quý Lộc. Tại đây nhiều khu vực bị sạt lở nghiêm trọng, ăn sâu vào diện tích đất canh tác của người dân từ 15 đến 20m, tạo thành vách dựng đứng cao từ 5 đến 7m. Nhiều cây cối của người dân bị dòng sông cuốn trôi chỉ còn trơ gốc, có những điểm sạt vào sát nhà, người dân lo sợ phải di dời đi nơi khác ở.
“Anh chị thấy đấy từ tre, hoa màu, cho đến cây cối đều bị kéo xuống sông, nhà của tôi giờ chỉ cách mép sông vài mét. Lâu nay, người dân trong thôn đều phụ thuộc vào nghề làm ruộng, khi biết tỉnh sắp cấp mỏ cát ở thôn 10, chúng tôi rất lo lắng vì nguyên nhân gây nên sạt lở là do hoạt động khai thác cát cộng với mưa lũ hàng năm”. Bà Nguyễn Thị Thảo, sống ở thôn 10 than thở.
 |
Người dân thôn 10, xã Qúy Lộc tỏ ra lo lắng trước tình trạng sạt lở ngày một nghiêm trọng tại đất canh tác bãi bồi sông Mã |
Ông Vũ Văn Kén ở thôn 10, xã Quý Lộc cho biết: Người dân chúng tôi chủ yếu là làm nông nghiệp, tình trạng sạt lở làm mất đất canh tác của người dân, cứ cái đà sạt lở như hiện nay thì chúng tôi sẽ không còn đất để sản xuất. Thời gian trước có hoạt động khai thác cát trái phép, rồi mưa lũ vừa qua nữa nên dẫn đến việc sạt lở càng nhiều hơn và hiện nay đang thiếu nước sinh hoạt vì nước giếng bị cạn.
Ở đây người dân chủ yếu là dùng nước giếng khoan và giếng khơi, nước sinh hoạt của người dân được lấy từ mạch nước sông Mã. Hai năm gần đây vào mùa khô nên nước sông Mã xuống thấp làm mất nước sinh hoạt của các hộ dân, riêng nhà tôi kéo đường ống xuống sâu dùng máy bơm nước để bơm mà vẫn không có nước để dùng. Chúng tôi chỉ mong Nhà nước không cấp phép cho bất kỳ đơn vị nào khai thác cát tại đây và xây dựng nhà máy nước sạch cho người dân có nước sạch để ăn uống, sinh hoạt cho đỡ khổ.
 |
Điểm sạt lở ăn sâu vào bờ từ 15-20m, tạo vách dựng đứng có độ cao từ 5-7m |
Ông Trịnh Ngọc Huyên, Trưởng thôn 10, xã Quý Lộc cho hay: Chúng tôi được biết hiện nay các cấp chính quyền đang có chủ trương cấp phép khai thác cát tại thôn 10 khiến cho người dân rất bức xúc, bởi khu vực bãi bồi ven sông hiện nay đang bị sạt lở rất nghiêm trọng, việc sạt lở làm mất đất canh tác còn đe dọa đến tính mạng người dân. Làng Gia Lộc thuộc thôn 10 có 600 hộ dân và 2.700 nhân khẩu, bao đời nay nhân dân sinh sống chủ yếu là làm nông nghiệp. Người dân sinh sống tại khu vực này, trước đây là một cồn cát, nếu sạt lở là kéo theo cả làng và khu nghĩa địa xuống sông. Thời gian gần đây cứ vào mùa khô là nước giếng tự cạn, nhân dân thiếu nước sinh hoạt. Từ những nguyên nhân trên, người dân đề nghị các cấp không cấp phép khai thác cát tại khu vực này để người dân yên tâm, ổn định cuộc sống.
 |
Theo người dân, hoạt động khai thác cát quá mức trước đó cộng với mưa lũ hàng năm là nguyên nhân chính gây nên sạt lở |
Ông Trịnh Đình Khoa, Chủ tịch UBND xã Quý Lộc cho biết: Xã Quý Lộc có 8km bờ sông, nhưng đã được kè 4km, còn lại 3km chưa được kè. Hiện nay có rất nhiều điểm bị sạt lở, tác động bởi do hút cát và mưa lũ. Vị trí bị sạt lở nhiều nhất là nhà bà Nguyễn Thị Thảo, khu đấy là đất bãi bồi ven sông, bà Thảo dựng nhà để ở, nay bị sạt lở vào sát nhà nên gia đình phải di dời đi nơi khác ở. Có điểm sạt lở ăn sâu vào khoảng 15m. Mới đây, UBND tỉnh có Công văn tham gia ý kiến quy hoạch mỏ cát số 42 tại xã Quý Lộc, nhưng nhân dân và Chi bộ thôn đề nghị không cấp phép mỏ cát số 42 vì đang sạt lở.
 |
Người dân chủ yếu là dùng nước giếng khoan và giếng khơi được lấy từ mạch nước ngầm sông Mã |
Trao đổi qua điện thoại với phóng viên Báo Tài nguyên & Môi trường, ông Hà Duyên Lục, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Yên Định cho biết: Khu vực ven sông thuộc xã Quý Lộc có sạt lở nhưng xa khu dân cư. Về việc tỉnh có ý kiến đưa mỏ cát tại xã Quý Lộc vào quy hoạch nhưng huyện chưa đồng ý, đang yêu cầu phải họp lấy ý kiến nhân dân.
Tác giả: Tùng Minh – Đức Duy
Nguồn tin: Báo Tài nguyên và Môi trường
