Ngày 31/5 và 1/6, TAND TP Hà Nội đưa ông Nguyễn Duy Xuyên (SN 1955, ở Hà Nội), nguyên Phó TGĐ công ty TNHH Nhà nước MTV cơ khí Quang Trung (viết tắt là công ty Quang Trung), kiêm Giám đốc xí nghiệp kinh doanh XNK tổng hợp và vợ là bà Thân Thị Nhậm (SN 1955, ở Hà Nội), nguyên Giám đốc công ty CP thép Hà Nội cùng các đồng phạm ra xét xử tội tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức.
Các bị cáo tại tòa
Theo điều tra, năm 2011, ông Xuyên được TGĐ công ty Quang Trung ủy quyền làm thủ tục xin vay vốn của 2 ngân hàng để phục vụ kế hoạch sản xuất kinh doanh thép của Xí nghiệp tổng hợp. Ông Xuyên cùng các đồng phạm đã làm giả hồ sơ, lập khống hồ sơ mua bán hàng hóa để chiếm đoạt tiền của hai ngân hàng Viettinbank và Agribank.
Cụ thể, tháng 5/2011, ông lập hồ sơ vay vốn ngân hàng Agribank - Nam Hà Nội. Hồ sơ gồm có báo cáo tài chính năm 2010 của công ty Quang Trung; giấy đề nghị cấp hạn mức 25 tỷ đồng; giấy ủy quyền, mục đích vay vốn bổ sung vốn lưu động; Tài sản đảm bảo là hàng hóa thép tồn kho luân chuyển và phần còn lại xin vay không có đảm bảo bằng tài sản.
Thẩm định hồ sơ, Agribank xác định, xí nghiệp có số lượng thép tồn kho luân chuyển có trị giá hơn 40,8 tỷ đồng. Căn cứ kết quả thẩm định, ngân hàng ký hợp đồng tín dụng cho xí nghiệp tổng hợp mà đại diện là ông Xuyên vay 25 tỷ đồng.
Thực tế, để chiếm đoạt tiền vay của ngân hàng, ông Xuyên đã cùng vợ là Thân Thị Nhậm, Giám đốc công ty CP thép Hà Nội và một số cá nhân khác lập các hồ sơ mua bán phôi thép khống.
Xuyên sử dụng các hợp đồng này để nộp vào Agribank - Nam Hà Nội đề nghị giải ngân.Ngân hàng này đã đồng ý giải ngân số tiền 24,9 tỷ đồng.
Đến cuối tháng 6/2012, xí nghiệp bán hết số lượng thép hình các loại giá trị 40,8 tỷ đồng dùng làm tài sản đảm bảo vay tiền. Đến hạn thanh toán, ông Xuyên không thanh toán trả tiền gốc là 24,9 tỷ đồng và lãi ngân hàng.
Đến năm 2013, sau khi cơ quan điều tra khởi tố vụ án, ông vợ chồng ông Xuyên thỏa thuận với ngân hàng, công ty CP Thép Hà Nội sử dụng dự án nhà máy thép Đông Á thế chấp cho ngân hàng để bảo lãnh khoản vay phát sinh dư nợ của xí nghiệp. Ngân hàng định giá nhà máy có giá trị 35,2 tỷ đồng. Cơ quan điều tra đã kê biên tài sản này và trưng cầu định giá, nhưng với chứng từ hóa đơn cung cấp không đủ căn cứ định giá.
Không tài sản đảm bảo vẫn vay được vài chục tỷ
Cùng thời điểm này, ông Xuyên bị xác định đã lừa đảo ngân hàng khác số tiền 24,9 tỷ đồng. Để được vay không có tài sản đảm bảo, ông Xuyên làm giả báo cáo năm tài chính 2010, hệ số tự tài trợ, kết quả sản xuất kinh doanh có lãi (ROE tối thiểu), hệ số thanh toán tối thiểu… Với các chỉ tiêu này, công ty Quang Trung có đủ điều kiện vay vốn không có tài sản đảm bảo.
Để hợp lý hóa báo cáo tài chính giả, ông Xuyên liên hệ với công ty TNHH Tư vấn và kiểm toán S&S làm giả báo cáo kiểm toán. Bất chấp công ty không đồng ý, Phùng Trung Kiên (kiểm toán viên) ký báo cáo kiểm toán giả…
Đến tháng 6/2011, ông Xuyên gửi hồ sơ giả trên đến ngân hàng Viettinbank - chi nhánh Đông Hà Nội đề nghị vay 50 tỷ đồng để bổ sung vốn kinh doanh. Tuy nhiên ngân hàng chỉ duyệt số tiền vay tối đa là 25 tỷ đồng.
Viettinbank - chi nhánh Đông Hà Nội đã không biết việc ông Xuyên cùng các đồng phạm lập 17 hợp đồng mua bán thép trị giá hơn 23,2 tỷ đồng nên đã giải ngân số tiền 24,9 tỷ đồng. Trong khi ngân hàng đang giải ngân, ông Xuyên, bà Nhậm chỉ đạo cấp dưới ký công văn và 2 hợp đồng xí nghiệp trả lại hàng cho công ty thép Hà Nội. Công ty thép Hà Nội nhận lại hàng nhưng không trả lại tiền.
Viện kiểm sát cho rằng, tổng số tiền mà vợ chồng ông Xuyên, bà Nhậm và các bị cáo khác chiếm đoạt của 2 ngân hàng là 49,9 tỷ đồng.
Trong vụ án này, một số cán bộ ngân hàng Agribank Nam Hà Nội và Viettinbank Đông Hà Nội có dấu hiệu phạm tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng và Vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Nhưng do thời hạn điều tra đã hết, cơ quan điều tra khởi tố tách rút thành vụ án khác.
Sau 2 ngày xét xử, HĐXX đã quyết định trả hố sơ, yêu cầu làm rõ một số vấn đề liên quan.
Tác giả bài viết: T.Nhung
