Xe chở chúng tôi chầm chậm thả dốc khi tiến vào Goreme, thị trấn xinh đẹp bậc nhất của vùng Cappadocia. Đến Cappadocia - kỳ quan thiên nhiên thế giới của Thổ Nhĩ Kỳ, nơi có nền địa chất và cảnh quan đặc sắc với hàng triệu cột đá vôi hình nấm, chúng tôi được khuyên là nhất định phải ghé Goreme, thủ phủ vùng và cũng là nơi có nhiều điều hấp dẫn nhất.
Ấn tượng khinh khí cầu
Du khách ai nấy trầm trồ khi thấy ngoài cửa xe những ngôi nhà trong hang núi ẩn hiện, những tảng đá nhọn vươn cao kỳ vĩ dưới bầu trời trong xanh của buổi sớm ban mai. Phía trên những ngọn núi ấy, khinh khí cầu đủ màu sắc đang bay thấp cao ngập trời. Vào đến phố chính, cảnh càng đẹp với những ngôi nhà trong hốc đá trắng muốt, những ô cửa sổ nhỏ cỡ bằng hai cuốn sách “mọc” ngẫu hứng trên tường, bậc thang dẫn lên nhà màu xám nhạt và những hàng hoa hồng phớt, tím nhạt nổi bật trên cửa gỗ sờn màu.
Chỗ trọ của chúng tôi là một ngôi nhà nho nhỏ nằm ở lưng chừng dốc. Chủ nhà trọ từng là một nữ du khách, sau vài lần đến Goreme chơi và bị nơi này cuốn hút đã quyết định đến sống và làm việc tại đây. Nhà trọ đối diện với một gia đình làm nghề dệt nhuộm vải thủ công gia truyền. Người dân Goreme rất hiếu khách, gia đình làm thợ nhuộm này cũng vậy. Họ mời chúng tôi vào nhà chơi và chỉ cho tôi xem những vại thuốc màu xanh đỏ tím vàng, mấy cái khung cửi giống ở vùng cao VN. Chỉ có điều ở đây khung vải rộng tới 2 m trông thật hoành tráng. Tôi cũng được mời ngồi vào dệt thử. Tôi cho con suốt chạy từ trái qua phải, những họa tiết bắt đầu hình thành. Thảm, khăn, đồ thêu dệt là mặt hàng nổi tiếng của Thổ Nhĩ Kỳ, khăn vải thô, lụa, cashmir bày bán khắp nơi…
Đến Goreme, phần lớn du khách đều mua tour bay khinh khí cầu. Một phần vì phong cảnh kỳ thú vùng Cappadocia chỉ có thể thưởng thức trọn vẹn khi ở trên cao, một phần vì giá một lần bay khinh khí cầu ở đây chỉ bằng một nửa giá so với ở châu Âu. Giá đi khinh khí cầu ở Goreme tùy từng mùa, tùy khả năng trả giá mà có thể xê xích đôi chút nhưng mức chung là từ 100 - 120 euro. Vào mùa đông khách, ngày sẽ có hai chuyến bay vào lúc bình minh và buổi hoàng hôn. Muốn được ngắm rạng đông từ trên cao, chúng tôi mua tour bay buổi sáng. Quả thật, khí cầu bay tới đâu, mặt trời hiện ra đến đó, khối khí đỏ rực hiện mờ mờ từ phía xa rồi rõ nét qua những cột đá vôi hình nấm. Trời đang nhá nhem tối bắt đầu sáng dần lên. Dưới kia một thung lũng đẹp lộng lẫy dần dần hiện ra. Quanh tôi, cơ man là khinh khí cầu đủ các sắc màu đang lơ lửng từ từ bay lên dưới những tia nắng ban mai vàng như tơ. Các “phi công” lái khinh khí cầu thật xuất sắc, có những lúc khinh khí cầu len lỏi giữa các cột đá vôi hay áp sát khinh khí cầu khác, vậy mà không hề xảy ra va chạm. Ấn tượng nhất là lúc gần tiếp đất, khinh khí cầu đậu ngay trên thùng xe tải đang đứng chờ sẵn.
Khám phá công trình trong lòng đá và thung lũng tình yêu
Bốn mươi lăm phút trên cao trôi qua thật nhanh, vẫn còn rất sớm, chúng tôi được giới thiệu đến quán cà phê tám tầng đục vào vách núi. Thật kỳ lạ, hầu hết nhà cửa ở Goreme đều là sản phẩm của núi lửa. Các núi đá là sự kết tủa của thứ hợp chất kỳ lạ trong lòng đất trào ra. Núi bên ngoài cứng cáp mà bên trong xốp mềm, chỉ cần lấy dao cạo nhẹ vào thành đá có thể thấy những mủn đất, những hạt bụi trắng li ti như muối. Đó là lý do vì sao dân ở đây có thể xây dựng được nguyên cả thị trấn trên mặt đất và dưới thâm sâu. Quán cà phê mà chúng tôi đến vốn là một khối đá cao vài chục mét. Nửa thế kỷ trước, ông nội người chủ quán hiện nay đã đục sâu vào lòng đá, biến nó thành quán cà phê tám tầng. Ông chủ quán mô tả: “Việc khoét núi làm quán cũng dễ dàng như thái một quả xoài thôi!”. Muốn chiêm ngưỡng thêm công nghệ “khoét đá”, cả nhóm lại xếp hàng mua vé vào Goreme open museum. Đây là bảo tàng ngoài trời lớn nhất vùng, nơi có đầy đủ quần thể nhà ở, nhà thờ, nhà nguyện. Hơn 30 nhà thờ ở bảo tàng ngoài trời Goreme được xây từ thế kỷ 10 - 12, với cấu trúc khoét sâu vào các hẻm đá, vách đá.
Cách xây dựng ẩn dật trong núi đá giúp nhà thờ tránh khỏi sự tàn phá của thời tiết đồng thời có thể phòng thủ tốt trước sự tấn công của người Ả Rập. Hiện nay, những mái vòm vẫn còn nguyên những họa tiết sống động, trên tường vẹn nguyên các bức bích họa tươi thắm màu sơn nước. Trong mỗi nhà thờ này có phòng họp, phòng ở, gian bếp, phòng ăn với những dãy bàn ghế dài xây liền nhau. Để bảo tồn di sản, bảo tàng ngoài trời Goreme giới hạn số lượng khách tham quan vào giờ cao điểm. Mỗi du khách có khoảng 3 phút để chiêm ngưỡng cấu trúc nhà thờ bởi diện tích chỉ đủ chỗ cho 5-6 người đứng.
Buổi chiều, chúng tôi theo cung đường trekking thả bộ vào thung lũng tình yêu. Nơi đây nổi tiếng nhờ những cột đá thiên nhiên cao vút, nhọn hoắt nổi bật giữa bầu trời xanh. Đá trắng xen đá xám, co cụm từng đám, nhìn như những bó đũa khổng lồ. Những đám cây nho, cây bí đỏ, cây hạnh nhân nằm san sát mặt đất ôm gốc cột đá trải dài suốt thung lũng dài đến hơn chục cây số. Nửa đường mỏi chân, cả nhóm ghé quán uống nước lựu ép và ăn táo. Lựu, táo và lê được coi là đặc sản vùng này. Cappadocia thoạt nhìn thấy có vẻ đá núi khô cằn nhưng thật ra đất đai ở đây rất tốt. Trái cây rất ngon và mọng nước. Quán chúng tôi ngồi nhìn ra một thung lũng đầy táo chín rụng đỏ au. Vào mùa táo, du khách đi bộ mỏi chân ngồi nghỉ dưới tán cây dưới núi có thể thoải mái lượm táo rụng còn tươi lên ăn, bảo đảm ngọt lịm và tươi roi rói.
Tác giả bài viết: Mai Hương
