Phân cấp tuyển dụng giáo viên về sở GD-ĐT
Tình trạng thiếu giáo viên (GV) đã diễn ra trong nhiều năm, nhưng sau khi triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 thì càng trở nên nghiêm trọng. Tính đến tháng 5/2025, cả nước vẫn thiếu gần 120.000 GV các cấp, trong đó có gần 45.000 GV mầm non. Đặc biệt, trong số 66.000 chỉ tiêu biên chế được giao, các địa phương mới chỉ tuyển được gần 6.000 GV trong suốt ba năm qua.
Đây được xem là nhiệm vụ cấp bách nhằm khắc phục tình trạng thiếu GV kéo dài dai dẳng bao năm qua và đặc biệt trong bối cảnh phải bảo đảm đủ GV dạy học 2 buổi/ngày sắp tới.
 |
Để việc tuyển dụng GV kịp cho năm học mới, các địa phương cần công bố kế hoạch tuyển dụng sớm hơn |
Ông Phạm Tuấn Anh, Cục phó Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục (Bộ GD-ĐT), lưu ý: Trong thời gian từ nay đến khi luật Nhà giáo và các văn bản thi hành luật có hiệu lực, Bộ GD-ĐT yêu cầu công tác hợp đồng, tuyển dụng, điều động với GV liên trường sẽ do UBND cấp tỉnh phân cấp, ủy quyền, trong đó định hướng nên giao cho sở GD-ĐT.
Việc điều động, bổ nhiệm hiệu trưởng, hiệu phó tại các trường công lập thuộc phạm vi quản lý nhà nước từ 2 đơn vị hành chính cấp xã trở lên sẽ do sở GD-ĐT tham mưu cho UBND cấp tỉnh hoặc trực tiếp thực hiện theo phân cấp, ủy quyền. UBND tỉnh cũng cần quan tâm có chế độ, chính sách với GV dạy liên trường, liên xã…
Dù vậy, ông Nguyễn Văn Hiếu, Giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM, đề nghị cần có quy định rõ và thống nhất về thẩm quyền tuyển dụng, điều động GV ngay từ giai đoạn này thay vì chờ đến khi luật Nhà giáo có hiệu lực thi hành, để tránh những khó khăn về sau. Theo ông Hiếu, TP.HCM có 19/168 phường, xã, đặc khu chỉ có 1 trường THCS; một số phường, xã không có trường THCS. Do vậy nếu giao hoàn toàn việc bổ nhiệm, tuyển dụng cho cấp xã là chưa hợp lý với tình hình thực tế. Ông Hiếu cũng đề xuất giảm thời gian đăng ký tham gia tuyển dụng GV từ 30 ngày xuống khoảng 10 - 15 ngày để kịp cho năm học mới.
Bà Nguyễn Thị Nguyệt, Giám đốc Sở GD-ĐT Hà Tĩnh, chia sẻ để giải quyết việc thừa thiếu GV cục bộ, Sở GD-ĐT tham mưu cho UBND tỉnh sử dụng chính sách biệt phái thay vì luân chuyển vì ngành giáo dục có đặc thù là số lượng GV nữ rất nhiều, gánh trách nhiệm với gia đình nên không thể công tác xa nhà kéo dài.
Về tuyển dụng GV, bà Nguyệt cho biết đã phối hợp với Sở Nội vụ tham mưu với UBND tỉnh thống nhất giao Sở GD-ĐT trực tiếp tuyển dụng GV, hiện Sở GD-ĐT đang rà soát để thực hiện. Việc điều động, bổ nhiệm lãnh đạo trường trong phạm vi từ 2 xã trở lên thì đang chờ hướng dẫn cụ thể.
Cần cơ chế linh hoạt và giảm khâu trung gian
Không ít ý kiến cho rằng, việc giao cấp xã tuyển GV, thừa thiếu giáo viên cục bộ sẽ càng trầm trọng. Ông Phạm Ngọc Thưởng, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT, khẳng định theo luật Tổ chức chính quyền địa phương, thẩm quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm, điều động, cách chức người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học, THCS do chủ tịch UBND cấp xã quyết định. Việc tuyển dụng, điều động GV là trách nhiệm của Sở GD-ĐT.
Trước đây cả nước có 705 cấp huyện, quận, là 705 đầu mối quản lý cán bộ, GV từ mầm non, tiểu học, THCS. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến thừa thiếu GV cục bộ. Bởi vì cấp huyện quản lý thì không thể điều động GV từ huyện này sang huyện khác. Do vậy, nếu bây giờ giao cho cấp xã tuyển dụng, điều động GV thì cả nước có 3.321 đầu mối, tình trạng thừa thiếu GV cục bộ sẽ càng trầm trọng vì không thể điều GV từ xã này sang xã khác. Chưa kể, cấp xã có thể xây dựng đề thi, chấm thi tuyển GV trong bối cảnh hiện nay hay không?
 |
Cả nước vẫn thiếu gần 120.000 giáo viên các cấp, trong đó có gần 45.000 giáo viên mầm non |
Khẳng định khi xây dựng luật Nhà giáo, Bộ GD-ĐT đã chủ trương giảm trung gian, giảm đầu mối trong tuyển dụng, sử dụng GV, Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng cho rằng, khi giao việc tuyển dụng GV cho Sở GD-ĐT thì cả nước chỉ có 34 hội đồng, thi trong 1 ngày và mỗi ứng viên sẽ có "n nguyện vọng". Nguyện vọng 1 vào xã A không đạt có thể xét nguyện vọng 2 vào xã B… Cơ hội thi tuyển của cử nhân sư phạm sẽ tăng thêm thay vì chỉ có 1 nguyện vọng, nếu không đỗ ở xã A sẽ phải chờ xã B thi tuyển để thi lại. Để việc tuyển dụng GV kịp cho năm học mới, các địa phương cần công bố kế hoạch tuyển dụng sớm hơn.
Bộ GD-ĐT nhấn mạnh nguyên tắc giao sở GD-ĐT tuyển dụng, điều động giáo viên để giảm khâu trung gian, khắc phục tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ và tăng cơ hội trúng tuyển cho cử nhân sư phạm
Các địa phương chủ động giải bài toán thiếu giáo viên
Theo Sở GD-ĐT TP.HCM, thời điểm này TP.HCM đã tiến hành thu thập số liệu từ các cơ sở để chốt số lượng tuyển giáo viên cho năm học 2025 - 2026.
Những năm trước TP.HCM gặp khó khăn trong việc tuyển giáo viên ở các môn âm nhạc, mỹ thuật, tiếng Anh, tin học, giáo dục thể chất cho các trường tiểu học. Các trường THCS thì khó tuyển giáo viên môn tin học, âm nhạc, mỹ thuật, tiếng Anh, công nghệ.
Đối với bậc THPT cũng không có "nguồn" để tuyển giáo viên môn âm nhạc, mỹ thuật. Tuy nhiên năm nay bậc tiểu học có nơi thiếu, nơi thừa giáo viên tiếng Anh nên việc thuyên chuyển sẽ giải quyết được tình trạng cục bộ nêu trên.
Ngoài ra để nâng chất lượng đội ngũ, Sở GD-ĐT TP.HCM cho biết năm nay cũng sẽ tiếp tục đổi mới trong công tác tuyển dụng giáo viên. Cụ thể là đẩy mạnh việc phân cấp trao quyền tuyển.
Ông Nguyễn Thiên Văn - quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk cũng cho biết, toàn tỉnh còn thiếu khoảng 1.200 giáo viên, trong đó có hàng trăm người đang dạy hợp đồng ngắn hạn, chỉ nhận lương chín tháng, không có thu nhập hè. Trường Cao đẳng Sư phạm tỉnh chỉ có 190 sinh viên, cho thấy nguồn đào tạo tại chỗ còn rất hạn chế.
Mới đây, HĐND tỉnh đã thông qua nghị quyết cho phép hợp đồng thêm 1.297 giáo viên trong năm 2025, tương đương 70% phần thiếu hụt so với định mức. Hiện tỉnh đang chỉ đạo các địa phương gấp rút hoàn thành để đảm bảo việc dạy và học trong năm học mới.
Trước tình trạng 60.000 suất biên chế bị “ế”, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Bộ GD-ĐT phối hợp với Bộ Nội vụ rà soát, đôn đốc, kiểm tra việc tuyển dụng giáo viên của các địa phương nhằm đảm bảo tuyển dụng hết số biên chế đã được giao; tiếp tục rà soát, đề xuất cấp có thẩm quyền bổ sung biên chế giáo viên mầm non, phổ thông còn thiếu so với định mức quy định của ngành giáo dục.
Các chuyên gia giáo dục cho rằng, để đáp ứng yêu cầu của ngành giáo dục trong năm học mới, các trường sư phạm vẫn là nguồn cung chủ lực. Bên cạnh đó, có thể huy động thêm từ sinh viên các ngành gần, được bồi dưỡng thêm nghiệp vụ sư phạm. Đây là nguồn lực rất đáng kể để bổ sung cho đội ngũ giáo viên, nhất là ở những môn học đặc thù hoặc môn tích hợp - lĩnh vực đang thiếu giáo viên trầm trọng.
Tác giả: Thu Hằng
Nguồn tin: vov.vn
