Kết luận thanh tra toàn diện dự án Tổng công ty Viễn thông MobiFone mua 95% cổ phần của Công ty cổ phần nghe nhìn Toàn Cầu (AVG) vừa được Thanh tra Chính phủ công bố cho thấy tình hình tài chính kinh doanh của AVG "rất xấu" chứ không "khả quan" như MobiFone báo cáo.
Cụ thể, theo Thanh tra Chính phủ, AVG "rất khó khăn" từ khi thành lập đến khi xác định giá trị doanh nghiệp để mua bán cổ phần (tại thời điểm 31/3/2015). Theo đó, tổng tài sản khi ấy được xác định là hơn 3.260 tỷ đồng, trong đó, nợ phải trả là hơn 1.266 tỷ đồng và giá trị còn lại của tài sản cố định chỉ hơn 208 tỷ đồng.
 |
Hàng loạt vi phạm của MobiFone theo Thanh tra Chính phủ có nguy cơ hiện hữu gây thiệt hại hơn 7.000 tỷ đồng vốn Nhà nước. Ảnh: Anh Tú |
Từ khi thành lập đến thời điểm thẩm định giá liên tục lỗ, số lỗ luỹ kế đến 31/3/2015 xấp xỉ 1.633 tỷ đồng (bằng 45% vốn điều lệ). Bên cạnh đó, AVG sử dụng vốn cho kinh doanh dịch vụ truyền hình chủ yếu là vốn vay và vốn chiếm dụng. Vốn đầu tư ra ngoài doanh nghiệp chiếm tỷ trọng lớn. Đến cuối tháng 3/2015 đầu tư ra ngoài doanh nghiệp xấp xỉ 2.660 tỷ đồng, chiếm 73,3% vốn điều lệ.
Trái với thực tế "rất xấu" và AVG vẫn đang lỗ kế hoạch, trong báo cáo cơ quan quản lý để trình phê duyệt khoản đầu tư, MobiFone lại nói là "từ năm 2012 đến năm 2014, doanh thu AVG tăng, lợi nhuận gộp đang tăng dần, các chỉ số đều thể hiện sự tăng trưởng”.
Theo Thanh tra Chính phủ, việc báo cáo không trung thực, không đầy đủ của MobiFone như vậy là vi phạm quy định về hành vi bị cấm trong lĩnh vực đầu tư, quản lý, sử dụng vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Trách nhiệm thuộc về HĐTV, Chủ tịch và thành viên HĐTV MobiFone.
Bất chấp tình hình kinh doanh rất khó khăn của AVG, MobiFone vẫn sử dụng kết quả thẩm định giá với giá trị AVG lên tới 16.565 tỷ đồng, đồng thời không trừ các khoản nợ phải trả 1.134 tỷ đồng.
"Riêng việc làm này gây thiệt hại 1.134 tỷ đồng. Khi mua cổ phần AVG, MobiFone đã không loại 2 khoản đầu tư ngoài lĩnh vực truyền hình của AVG với tổng số tiền hơn 2.473 tỷ đồng là không đúng chỉ đạo của Bộ Thông tin & Truyền thông", kết luận chỉ rõ.
Khi tính toán hiệu quả đầu tư dự án giai đoạn 2015-2020, MobiFone đã dự báo số lượng phát triển thuê bao truyền hình trả tiền, doanh thu, giá vốn, chi phí lãi vay, lợi nhuận… chủ yếu dựa trên các giả định, thiếu khả thi, theo Thanh tra Chính phủ.
Đơn vị này cũng nhận thức rõ và định lượng được hậu quả, nguy cơ gây hậu quả nếu thực hiện đầu tư vào AVG, ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh doanh viễn thông. Tuy nhiên, Thanh tra Chính phủ cho biết khi lập dự án đầu tư, MobiFone đã đánh giá “phương án mua lại cổ phần của AVG là vượt trội hơn so với phương án MobiFone tự đầu tư”. Tiếp đó, đơn vị này vẫn lập, trình Bộ Thông tin & Truyền thông phê duyệt dự án.
Theo cơ quan Thanh tra, điều đó thể hiện sự thiếu trách nhiệm và cố ý làm trái quy định. Trách nhiệm thuộc về HĐTV, Ban Tổng giám đốc và các bộ phận liên quan của MobiFone.
Trong kết luận, Thanh tra Chính phủ cũng nêu rõ những vi phạm, làm trái quy định, thiếu trách nhiệm nêu trên của MobiFone, nguy cơ hiện hữu thiệt hại nghiêm trọng vốn của Nhà nước tại tổng công ty khoảng 7.006 tỷ đồng.
Ngoài ra, việc thực hiện đầu tư dự án đã trực tiếp ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh doanh viễn thông, sụt giảm lớn hiệu quả kinh doanh ngay từ năm 2016 và nhiều năm tiếp theo. Cụ thể, lợi nhuận hoạt động tài chính năm 2016 đã giảm so với năm 2015 là 321,7 tỷ đồng, số lỗ lũy kế đến cuối năm 2017 là 1.982,7 tỷ đồng. Vi phạm này cũng ảnh hưởng tiêu cực đến việc cổ phần hóa MobiFone.
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao cơ quan điều tra có thẩm quyền của Bộ Công an tiếp nhận toàn bộ hồ sơ, tài liệu thanh tra dự án trên để xem xét, khởi tố điều tra, xử lý đúng người, đúng vi phạm, đúng pháp luật...
Trước khi Thanh tra Chính phủ công bố kết luận, sau cuộc họp kéo dài 6 giờ đồng hồ ngày 12/3, MobiFone và AVG đã thống nhất huỷ việc chuyển nhượng 344,66 triệu cổ phần, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận theo thoả thuận. Bộ Thông tin & Truyền thông cũng có báo cáo Ban Bí thư, Thường trực Chính phủ, Tổng Thanh tra Chính phủ về thông tin hủy bỏ thỏa thuận chuyển nhượng cổ phần giữa MobiFone và AVG.
Tác giả: Nguyễn Hà
Nguồn tin: Báo VnExpress
