Bị cáo Nguyễn Bá Tâm Long tại phiên tòa.
Trong quá trình xét xử, phần vì các nhân chứng đều vắng mặt không lý do, phần vì chứng cứ buộc tội quá mỏng, nên TAND TP.Vinh đã phải 3 lần hoãn tòa và 1 lần trả hồ sơ để điều tra lại.
Nhiều lần hoãn tòa, trả hồ sơ
Sáng ngày 14/7/2016, TAND TP.Vinh đã mở phiên tòa xét xử đối với bị cáo Nguyễn Bá Tâm Long (SN 1986, trú tại phường Hưng Bình, TP.Vinh, Nghệ An) về tội “Hủy hoại tài sản” và “Chống người thi hành công vụ”. Đây là lần thứ 5 phiên tòa được mở để xét xử bị cáo Long, vì thế đã thu hút đông đảo người quan tâm đến theo dõi.
Theo bản cáo trạng ngày 5/5/2016 của VKSND TP.Vinh thì bị cáo đã đốt chiếc xe máy của vợ mình, đồng thời có hành vi cản trở, đe dọa chống lại lực lượng công an đang làm nhiệm vụ.
Quay lại thời điểm xảy ra vụ việc, theo kết luận điều tra ngày 19/11/2015 của Công an TP.Vinh, vào khoảng 19h30 ngày 3/9/2015, vì gọi điện xin tiền mẹ đẻ không được, nên Long chửi bới gây náo loạn trong nhà, dùng dao đe dọa khiến vợ con phải bồng nhau đi trốn.
Sau đó, Long ra sân dùng chân đạp đổ chiếc xe máy nhãn hiệu Honda WaveRS màu đỏ, đen, bạc của vợ, rồi mở nắp bình xăng và châm lửa đốt. Từ những lời khai của nhân chứng, CQCSĐT CA TP.Vinh quyết định khởi tố bị cáo Long về tội “Hủy hoại tài sản” theo khoản 2 Điều 143 BLHS.
Tuy nhiên trong các buổi xét xử, vì bị cáo Long liên tục kêu oan không nhận tội, đồng thời các nhân chứng đều vắng mặt không lý do, do đó lần lượt 3 phiên tòa đều phải tạm hoãn.
Trong phiên tòa xét xử vào tháng 3/2016, bị cáo đã ủy quyền cho người nhà mời luật sư Mai Sỹ Lương bào chữa cho mình. Trong phần tranh luận của phiên tòa, luật sư Lương đã nêu ra những lập luận và chứng cứ để chứng minh việc truy tố bị cáo Long về tội “Hủy hoại tài sản” là khiên cưỡng và trái pháp luật.
Theo đó, điều kiện để CQCSĐT CA TP.Vinh định tội đối với bị cáo Long là do các nhân chứng (là hàng xóm và bạn của bị cáo) khai đã nhìn thấy bị cáo đạp đổ xe, mở yên xe, mở nắp bình xăng khiến xăng đổ lênh láng rồi châm lửa đốt.
Tuy nhiên, khi xem xét vật chứng tại kho, luật sư nhận thấy nắp bình xăng vẫn nằm nguyên trên bình và khóa xe vẫn cắm ở ổ khóa trước xe, điều này chứng minh các nhân chứng đã cho lời khai không đúng.
Hơn nữa, việc các nhân chứng khai nhìn thấy xăng đổ ra lênh láng, theo luật sư Lương chắc chắn khi đó xe máy phải còn rất nhiều xăng thì khi bị đổ nghiêng mới tràn ra ngoài nhiều như vậy. Vì thế, khi bị cáo đứng ngay đó và châm lửa đốt sẽ không tránh khỏi bị bỏng vì xăng dính vào tay, vào giày dép, nhưng bị cáo lại không hề hấn gì.
Trước những lập luận này, phiên tòa đã phải tạm ngưng để HĐXX cùng đại diện VKS và luật sư xuống kho vật chứng Chi cục THADS TP.Vinh xem xét lại vật chứng. Sau đó, vì xét thấy tranh luận của luật sư là có căn cứ, tòa đã tuyên trả lại hồ sơ vụ án để điều tra bổ sung.
“Mọc” thêm tội danh mới
Sau một thời gian điều tra bổ sung, ngày 14/7/2016, bị cáo Long tiếp tục bị đưa ra xét xử. Lần này, bị cáo đã nhận được bản cáo trạng ngày 5/5/2016 của VKSND TP.Vinh trong đó nêu rõ, ngoài hành vi “Hủy hoại tài sản”, bị cáo còn bị truy tố thêm tội danh mới là “Chống người thi hành công vụ”.
Theo đó, ngoài nội dung bị cáo phạm tội “Hủy hoại tài sản” đã nêu ở trên, bản cáo trạng mới còn kết luận: Sau khi thực hiện hành vi đốt xe, khi lực lượng Công an phường Hưng Bình và Cảnh sát 113 đến yêu cầu làm việc thì Long không chấp hành và còn có các hành vi cản trở, đe dọa chống lại lực lượng làm nhiệm vụ.
Cụ thể: Long liên tục chửi bới, thách thức, dùng dao đe dọa tổ công tác, ném dao vào người đồng chí Chế Đình Đạt (thuộc tổ cảnh sát 113) làm quần cảnh phục của đồng chí Đạt bị rách. Rồi Long chạy vào nhà, khóa cửa lại và chạy lên tầng 2, tầng 3 ném chậu hoa xuống, mảnh vỡ văng tung tóe.
Trước sự chống đối của đối tượng, tổ công tác đã dùng súng bắn đạn cao su bắn chỉ thiên để cảnh cáo nhưng Long vẫn tiếp tục manh động, dùng bóng đèn nê ông vỡ để chống trả. Do đó, tổ công tác đã phải phá cửa vào nhà để khống chế đối tượng, bắt giữ đưa về CQĐT CA TP.Vinh.
Tại phiên tòa xét xử sáng 14/7, 3 trên 4 nhân chứng quan trọng của vụ án tiếp tục vắng mặc dù ở các phiên tòa trước, luật sư bào chữa cho bị cáo đã yêu cầu tòa phải triệu tập được các nhân chứng để đối chất. Về phần bị cáo Long, cũng như các phiên tòa trước, bị cáo không nhận tội và liên tục kêu oan, đồng thời bác bỏ nhiều điểm trong bản cáo trạng của VKS.
Trả lời các câu hỏi của chủ tọa phiên tòa, bị cáo khẳng định mình không đốt xe của vợ, cũng không biết là do ai đốt vì lúc đó bị cáo đang ngồi trong nhà. Sau khi thấy xe bốc cháy ngoài sân, chính bị cáo đã lấy chậu nước để dập lửa.
Bị cáo cũng khẳng định mình không phạm tội “Chống người thi hành công vụ” vì khi đến các đồng chí công an mặc thường phục, lại không công bố nội dung làm việc nên bị cáo không có nhiệm vụ phải tiếp đón. Quá trình sau đó, ngoài làm rơi vỡ mấy chậu hoa thì bị cáo không hề dùng dao và bóng đèn nê ông vỡ để chống trả lại lực lượng cảnh sát như trong bản cáo trạng đã nêu.
Ngoài ra, bị cáo cho rằng một trong các nhân chứng là người từng có xích mích với mình nên đã cho lời khai không đúng. Đồng thời, bị cáo còn cho biết mình bị cán bộ điều tra ác cảm vì từng có tiền án tiền sự. Do đó, bị cáo đã 2 lần xin đổi cán bộ điều tra nhưng không được đồng ý.
Bác bỏ lời kêu oan của bị cáo, đại diện VKS nhận định có đủ căn cứ để xác lập và truy tố 2 tội danh nêu trên của bị cáo. Ngoài ra bị cáo từng có tiền án tiền sự, thuộc đối tượng tái phạm nguy hiểm, do đó phải chịu mức án từ 30 đến 33 tháng tù cho tội “Hủy hoại tài sản” và từ 24 đến 27 tháng tù cho tội “Chống người thi hành công vụ”.
Chứng cứ “mơ hồ” vẫn tuyên án
Luật sư bào chữa cho bị cáo vẫn giữ nguyên quan điểm mà mình đã nêu ra trong phiên tòa hồi tháng 3/2016. Theo luật sư, trong lần cùng với HĐXX và đại diện VKS đi xem xét vật chứng thì nhận được câu trả lời từ cán bộ giám định vật chứng là: “không xác định được nắp bình xăng được đậy lại từ trước hay sau khi đốt”.
Như vậy, cũng đồng nghĩa với việc không đủ chứng cứ để xác định tội danh của bị cáo. Và nếu bị cáo không phạm tội “Hủy hoại tài sản” thì cũng không cấu thành tội “Chống người thi hành công vụ”.
Luật sư cũng cho rằng, việc CQĐT khởi tố bị báo với tội danh “Chống người thi hành công vụ” thì phải đưa ra được bằng chứng cho tội danh này. Theo đó, các đồng chí trong tổ công tác cũng phải có mặt ở phiên tòa để làm chứng, đồng thời phải trình được vật chứng là quần cảnh phục bị rách của đồng chí Đạt.
Tranh luận với luật sư, đại diện VKS lập luận rằng có thể sau khi mở nắp bình xăng và đốt xe xong thì bị cáo đã đậy nắp lại hoặc trong quá trình sau đó có người đậy lại hộ.
Còn về vật chứng là quần cảnh phục bị rách, theo vị này là vì gần 8 tháng sau CQĐT mới quyết định khởi tố bị cáo tội danh “Chống người thi hành công vụ”, trong khi đó vì quần bị rách không dùng được nên đồng chí Đạt đã vứt đi từ trước, do đó không có vật chứng là điều dễ hiểu. Vị này còn nhấn mạnh “quần rách không vứt đi giữ lại làm gì”....
Giữ nguyên quan điểm của mình, luật sư cho rằng đại diện VKS có phần không nắm rõ pháp luật khi đưa ra những tranh cãi như thế. Điều đáng nói, sau khi nghị án, HĐXX đã đồng ý với bản cáo trạng của VKSND TP.Vinh và tuyên phạt bị cáo Nguyễn Bá Tâm Long 30 tháng tù về tội “Hủy hoại tài sản”, 27 tháng tù về tội “Chống người thi hành công vụ”, tổng 2 hình phạt là 57 tháng tù.
Từ những lập luận của 2 bên và diễn biến của phiên tòa có thể nhận thấy vụ án còn rất nhiều vướng mắc về chứng cứ và pháp lý chưa được làm rõ “tới nơi tới chốn”. Việc định tội cho bị cáo từ những chứng cứ “mơ hồ” như thế có chăng là quá khiên cưỡng? Rất nhiều người đến tham dự phiên tòa đã tỏ ra bức xúc trước bản án của HĐXX. Về phía bị cáo và luật sư bào chữa cho biết sẽ làm đơn kháng án đến cùng để đòi lại công bằng./.
Tác giả bài viết: Ngọc Điệp - Gia Hưng
