Thảo luận về dự thảo luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (sửa đổi) sáng nay tại QH, ĐB Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn), ủy viên thường trực UB Tư pháp đề nghị cân nhắc việc dự thảo đưa ra hướng chỉ khi người bị oan có đơn yêu cầu Nhà nước mới tổ chức xin lỗi công khai và phục hồi danh dự cho họ, còn nếu người bị oan không có đơn yêu cầu thì việc xin lỗi công khai và phục hồi danh dự sẽ không diễn ra.
 |
ĐB Nguyễn Thị Thủy |
Theo bà Thuỷ, báo cáo giải trình tiếp thu trích dẫn điều 34 của luật Dân sự quy định cá nhân bị thông tin ảnh hưởng xấu đến danh dự thì có quyền yêu cầu người đưa ra thông tin đó xin lỗi, cải chính công khai.
Báo cáo cho rằng căn cứ trên luật Dân sự thì xin lỗi và cải chính công khai là quan hệ dân sự, thuộc về quyền nhân thân. Do đó, chỉ khi người bị oan có yêu cầu, nhà nước mới tổ chức xin lỗi công khai.
“Chúng tôi cho rằng việc trích dẫn điều 34 của Bộ luật Dân sự vào đây là chưa phù hợp. Bởi ở đây không phải là cá nhân bị thông tin làm ảnh hưởng xấu đến danh dự mà cá nhân đã bị cơ quan tố tụng làm oan trong quá trình giải quyết vụ án.
Do đó, phục hồi danh dự cho người bị oan phải là trách nhiệm công vụ chứ không phải quan hệ dân sự”, bà Thuỷ lập luận.
Bà chỉ ra tính chất nghiêm khắc của tố tụng hình sự, nếu các biện pháp được áp dụng đúng thì sẽ phát huy tác dụng trong việc phát hiện tội phạm, nhưng nếu áp dụng sai thì để lại hậu quả cho người bị oan là rất nghiêm trọng.
Theo bà Thuỷ, việc bắt người, sau khi còng tay dẫn đi, trước sự chứng kiến của xóm giềng, đồng nghiệp, sau này bị oan mà phải có đơn yêu cầu mới được Nhà nước phục hồi danh dự thì phải cân nhắc.
"Trước khi mong được Nhà nước bồi thường về vật chất thì người bị oan mong muốn được tổ chức xin lỗi công khai và phục hồi danh dự cho họ để họ trở thành người bình thường và không phải chịu ánh mắt canh chừng của xã hội", bà Thủy nói.
ĐB đề nghị chỉnh lý theo hướng trong mọi trường hợp, sau khi có văn bản xác định bị oan thì cơ quan tố tụng chủ động tổ chức xin lỗi công khai người bị oan và phục hồi danh dự cho họ, trừ trường hợp người bị oan đề nghị không tổ chức xin lỗi công khai.
ĐB Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) cũng đồng tình với ý kiến của ĐB Thủy.
 |
ĐB Lưu Bình Nhưỡng |
"Chúng ta xây dựng Nhà nước văn minh, mà một Nhà nước văn minh phải là 1 Nhà nước lịch sự, bất kỳ ai phạm lỗi với 1 cá nhân nào đó thì ta phải xin lỗi trước, thậm chí chưa phải nói rằng anh phải xin lỗi tôi thì đã phải xin lỗi rồi", ĐB Nhưỡng nói.
Theo ĐB Nhưỡng, người dân có rất nhiều quyền nhưng không phải tất cả ai cũng đều hiểu được, đặc biệt những người có trình độ văn hóa thấp, ở vùng sâu vùng xa. Do vậy phải hết sức công bằng với người dân.
“Chúng ta đang xây dựng Nhà nước phục vụ, không để người dân xin mình mới phục vụ. Nhà nước phải thực hiện nghĩa vụ này một cách chủ động, thay vì bắt buộc người dân phải đi đòi hỏi”, ông Nhưỡng nói.
ĐB Nguyễn Chiến (Hà Nội) cũng cho rằng, việc xác định trực tiếp người gây ra oan sai phải có trách nhiệm với cơ quan đại diện giải quyết vấn đề oan sai cùng đứng ra để xin lỗi trực tiếp thì người dân mới thấy thỏa đáng.
Tác giả: Hương Quỳnh
Nguồn tin: Báo VietNamNet
