Thu hồi đất và đẩy nhanh tiến độ dự án Hồ Bản Mồng
Theo đó, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư huyện Như Xuân đã công bố Quyết định số 1095/QĐ-UBND ngày 21/5/2025 của UBND tỉnh Thanh Hóa, phê duyệt việc thu hồi 630.263,4 m² đất trồng cây lâu năm tại xã Xuân Hòa. Diện tích này sẽ được sử dụng để xây dựng khu tái định cư tại thôn Đồng Trình và các hạng mục liên quan của dự án.
![]() |
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp và Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Lê Đức Giang trao đổi về tình hình xây dựng khu tái định cư cho các hộ gia đình. |
Việc thu hồi đất được xem là bước ngoặt, đáp ứng yêu cầu cấp bách về mặt bằng để huyện Như Xuân có thể bàn giao cho chủ đầu tư trước ngày 15/6/2025, kịp thời khởi công khu tái định cư vào tháng 6/2025. Phát biểu tại hội nghị, ông Phạm Văn Tuấn, Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường, Phó Chủ tịch Hội đồng bồi thường huyện, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ quyết định. Ông yêu cầu Công ty Cao su Thanh Hóa khẩn trương phối hợp nhận kinh phí bồi thường và bàn giao mặt bằng, thể hiện quyết tâm thực hiện chỉ đạo quyết liệt từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và UBND tỉnh Thanh Hóa.
Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng, được xây dựng trên sông Hiếu với lòng hồ rộng 25 km², chủ yếu nằm tại các huyện Quỳ Hợp, Quỳ Châu, Nghĩa Đàn (Nghệ An) và một phần tại huyện Như Xuân (Thanh Hóa), là công trình thủy lợi trọng điểm quốc gia. Giai đoạn 1, với tổng mức đầu tư 5.552 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước, có dung tích 225 triệu m³, bao gồm 8 trạm bơm dọc sông Hiếu và nhà máy thủy điện công suất 45 MW. Dự án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư tại Quyết định số 1248/QĐ-TTg ngày 26/10/2023 và Bộ Nông nghiệp phê duyệt điều chỉnh đầu tư tại Quyết định số 532/QĐ-BNN-XD ngày 7/2/2024.
Đến nay, tiến độ thi công đã đạt những kết quả ấn tượng: cụm công trình đầu mối đạt 96%, kênh tiêu Châu Bình 95%, 7/8 trạm bơm đã sẵn sàng hoạt động. Mục tiêu chung là hoàn thành và bàn giao toàn bộ dự án trước ngày 31/12/2025.
Tuy nhiên, công tác giải phóng mặt bằng vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Tại Nghệ An, 29,3 ha rừng tự nhiên tại huyện Quỳ Châu chưa được bàn giao. Tại Như Xuân, 107 hộ dân (266,85 ha) không có hợp đồng giao khoán với Công ty Cao su Thanh Hóa, gây khó khăn trong việc áp giá bồi thường, với tổng chi phí ước tính 64,017 tỷ đồng, đang chờ xem xét bởi UBND tỉnh Thanh Hóa. Ngoài ra, việc lập phương án khai thác lâm sản và quy hoạch đất thủy lợi cũng cần được giải quyết khẩn trương.
Tầm quan trọng chiến lược và quyết tâm hoàn thành dự án
Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng mang ý nghĩa chiến lược trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu tại khu vực Bắc Trung Bộ. Công trình không chỉ cung cấp nước tưới cho gần 19.000 ha đất nông nghiệp mà còn đảm bảo nước cho sông Cả vào mùa kiệt, hỗ trợ công nghiệp, dân sinh, nuôi trồng thủy sản, cải tạo môi trường và giảm lũ hạ du. Việc cung cấp nước tưới sẽ nâng cao năng suất cây trồng, đảm bảo an ninh lương thực và thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững. Nhà máy thủy điện 45 MW cung cấp năng lượng sạch, trong khi khả năng giảm lũ bảo vệ hơn 50.000 hộ dân hạ lưu.
Tại hội nghị trực tuyến ngày 8/1/2025, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp yêu cầu các địa phương quyết liệt hơn trong việc tháo gỡ vướng mắc để đảm bảo tiến độ tổng thể. Tỉnh Thanh Hóa đã cam kết phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và Công ty Cao su Thanh Hóa, áp dụng cơ chế đặc thù theo Luật Đất đai 2024 để xử lý các vấn đề còn tồn đọng. Huyện Như Xuân được giao nhiệm vụ đẩy nhanh phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công, lựa chọn nhà thầu và khởi công khu tái định cư vào tháng 6/2025, đảm bảo quyền lợi cho 119 hộ dân bị ảnh hưởng tại thôn Thanh Sơn, xã Thanh Hòa, khi lòng hồ tích nước lên cao trình +78,9 m.
Việc khởi công khu tái định cư đúng kế hoạch vào tháng 6/2025 sẽ là một cột mốc quan trọng, thể hiện sự quyết tâm của Thanh Hóa và các bộ, ngành trong việc đưa Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng về đích. Trong dài hạn, công trình này sẽ là trung tâm của chiến lược phát triển kinh tế liên vùng, tạo nền tảng cho nông nghiệp công nghệ cao, thủy sản quy mô lớn và du lịch sinh thái, góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững cho khu vực Bắc Trung Bộ.
Tác giả: Lê Doãn Tài
Nguồn tin: taichinhdoanhnghiep.net.vn