"Dài cổ" chờ trên những con nốc tạm bợ.
Những con thuyền cũ nát, những con nốc được vá víu tạm bợ... là nơi sinh sống của những cư dân làng vạn chài thôn Vận tải, xã Võ Liệt, Thanh Chương. Vì vậy, được lên bờ là ước mơ cháy bỏng bao đời nay của bà con... Năm 2009, bà con vui mừng trước thông tin sẽ được di dời vào tái định cư ở Khe Mừ, xã Thanh Thủy. Thế nhưng, 7 năm sau, chỗ ở của làng vạn chài Võ Liệt vẫn là... bên bờ sông.
Những con thuyền cũ nát, những con nốc được vá víu tạm bợ... là nơi sinh sống của những cư dân làng vạn chài thôn Vận tải, xã Võ Liệt, Thanh Chương. Vì vậy, được lên bờ là ước mơ cháy bỏng bao đời nay của bà con... Năm 2009, bà con vui mừng trước thông tin sẽ được di dời vào tái định cư ở Khe Mừ, xã Thanh Thủy. Thế nhưng, 7 năm sau, chỗ ở của làng vạn chài Võ Liệt vẫn là... bên bờ sông.
Những con thuyền rách nát, tạm bợ bên bờ sông Lam là nơi ngụ cư của hàng trăm hộ dân vạn chài Võ Liệt
Gặp chúng tôi bên bờ sông, anh Lê Đình Minh bức xúc: Chúng tôi muốn được lên bờ lâu rồi mà cứ đưa lên đặt xuống, con cái thì nhỏ dại, nheo nhóc. Chúng tôi mới học đến lớp 2, không có trình độ nên không biết chi mà đòi hỏi. Không đất cắm dùi, ở trong mấy cái nốc tạm bợ, công ăn việc làm cũng "bữa đức bữa cái"... Nói thật, ngày xưa còn có con tôm, con cá mà ăn. Giờ nước sông ô nhiễm, nước uống cũng phải lên bờ mua nước giếng, muốn trồng cây rau cũng không có đất mà làm... Chúng tôi mong được đi Khe Mừ sớm ngày nào tốt ngày đó, đừng để kéo dài mãi đến đời con, đời cháu cũng không được đi, khổ cả mấy đời..
Anh Lộc ( người ngồi mặc áo sọc ngang) thẫn thờ khi nghĩ về tương lai của mấy đứa con
Nguyện vọng của cán bộ cũng như của dân rất thiết tha, đặc biệt là một số đồng bào đang phải chịu sống trong cảnh sông nước nay đây mai đó rất muốn được vào đất liền định cư. Và họ đã đăng ký tái định cư 6,7 năm nay rồi, đến nay vẫn chưa được. Vì vậy, nhân dân ở đây thất vọng lắm, vướng ở đâu tôi không biết, không rõ, nhưng đại diện cho nhân dân ở đây, tôi đề nghị, cho mười mấy hộ vừa được xét vòng 1 cho họ vào khu TĐC càng sớm càng tốt - Ông Trần Văn Lam - Bí thư thôn Vận tải - xã Võ Liệt - Thanh Chương chia sẻ.
Công ăn việc làm không ổn định, trẻ con, người lớn... tụ tập ngoài bờ sông hóng mát
Hoang hóa 300ha đất Dự án TĐC.
Trong khi người dân vạn chài không tấc đất cắm dùi, thì ở khe Mừ, xã Thanh Thủy - địa điểm xây dựng khu tái định cư với gần 300ha đất canh tác mầu mỡ bị bỏ hoang suốt 7 năm qua.
Cỏ mọc lút đầu ngư gần 300 ha đất canh tác màu mỡ những chỗ cho TĐC
Hệ thống điện, nhà văn hóa cộng đồng, nhà mẫu giáo... nằm phơi nắng phơi mưa. Cơ sở hạ tàng hầu như mới chỉ xong phần thô... nay trở thành chỗ trú ngụ của... trâu, bò.
Nhà văn hóa cộng đồng khe Mừ,
...trở thành nơi ở của trâu, bò
Khu tái định cư Khe Mừ trở thành bãi chăn thả của các hộ chăn nuôi
Ông Nguyễn Sỹ Minh - Người dân xóm 6 - xã Thanh Thủy - huyện Thanh Chương cho biết: Dự án này đã đền bù đất cho dân xong cả rồi, nhưng cũng đã lâu rồi không thấy ai đến ở, không thấy ai làm chi nên dân lại tiếp tục vô đây, hấy đất hoang hóa thì tiếc, mỗi người rào một khoảnh quay trở lại canh tác.
Nhà mẫu giáo cỏ dại chen chúc cả lối vào...
... còn phía trong ngập đầy chất thải trâu bò.
Làng chài chờ TĐC, dự án chờ vốn!
Về phía huyện Thanh Chương cho biết: Tháng 4/2009, UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt Dự án xây dựng khu tái định cư mẫu do Chi cục PTNT Nghệ An làm chủ đầu tư, để đưa cư dân vạn chài lên bờ. Theo dự kiến, dự án sẽ hoàn thành vào năm 2011 với tổng số vốn đầu tư gần 80 tỉ đồng. Theo đó, 2 khu TĐC tại huyện Thanh Chương là Khe Mừ và Triều Dương được xây dựng trên diện tích 420ha, với quy mô 165 hộ dân. Song, qua 2 lần điều chỉnh, bổ sung nâng tổng mức đầu tư lên 86 tỷ đồng, và sau 7 năm thi công, dự án vẫn dang dở.
Đến thời điểm này, khu TĐC Triều Dương mới có 13/45 hộ vào định cư. Còn tại Khe Mừ, do chủ đầu tư chưa hoàn thiện các hạng mục nên dù đã bình xét đươc 45 hộ đủ tiêu chí nhưng huyện Thanh Chương vẫn không đồng tình đưa dân vào tái định cư. Việc chậm tiến độ thi công, trách nhiệm trước hết thuộc về chủ đầu tư.
Qua các buổi làm việc giữa Chi cục PTNT là chủ đầu tư dự án và huyện Thanh Chương, thì huyện cũng đã trao đổi bàn bạc với chi cục để đẩy nhanh tiến độ, để phân bổ các nguồn vốn, khẩn trương thi công các hạng mục còn lại nhưng đến nay giải pháp vẫn chưa có. Địa phương cũng rất mong tỉnh quan tâm tạo điều kiện để đôn đốc chủ đầu tư cũng như đơn vị thi công khẩn trương đẩy nhanh việc thi công các hạng mục nhằm sớm đưa các hộ dân sống trên sông nước có chỗ ở an cư ổn định, đồng thời giao đất cho bà con sản xuất trên khu vực TĐC được Nhà nước đã quy hoạch. Ông Lê Đình Thanh - Phó chủ tịch UBND huyện Thanh Chương trao đổi.
Về nguyên nhân dẫn đến chậm tiến độ thi công dự án, ông Lê Văn Lương - Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An cho rằng: Do thiếu nguồn vốn, đã 2 lần điều chỉnh, bổ sung tổng mức đầu tư từ 80 tỷ lên 86 tỷ đồng, nhưng vẫn chưa hoàn thiện để bàn giao công trình cho huyện được. Về chức năng của chi cục là chủ đầu tư thì chi cục cũng đã trình UBND tỉnh và UBND tỉnh cũng đã giao cho Sở Tài chính. Tuy nhiên, do ngân sách khó khăn nên vẫn chưa được bố trí nguồn vốn. Nếu không được bố trí vốn, theo yêu cầu của Chính phủ phải có vốn mới được thi công, mà có vốn thì mới hoàn thiện bàn giao công trình để đưa dân vào ở được, còn nếu không có vốn thì chắc chắn công trình sẽ tiếp tục chậm tiến độ.
Dự án do thiếu vốn nên chưa biết bao giờ sẽ xây dựng xong. Công trình tiền tỷ lại tiếp tục nằm “đắp chiếu” phơi sương. Và cư dân làng vạn chài Võ Liệt vẫn đang mơ về nơi ở mới trong sự chờ đợi mỏi mòn..
Tác giả bài viết: Hiến Chương
