Làn da có thể phản ánh tình trạng sống và tình trạng cơ thể của con người. Bạn muốn có làn da mịn màng, hồng hào, giàu tính đàn hồi thì phải coi trọng việc điều chỉnh ăn uống điều dưỡng, để đạt "bổ dưỡng bên trong, đẹp bên ngoài".
Ăn uống và các loại da
Da khỏe mạnh:
Đặc trưng chủ yếu: không nhờn, không khô, không dễ mọc mụn trứng cá, hơn nữa bóng mượt, hồng hào, giàu tính đàn hồi.
Người có làn da khỏe mạnh chỉ cần không kén ăn, hấp thu các chất dinh dưỡng toàn diện, đảm bảo ăn uống cân bằng là được. Bình thường ăn nhiều rau cải tươi và trái cây, nâng cao sức đề kháng của cơ thể và da đối với bên ngoài.
Da nhờn:
Đặc trưng chủ yếu: bài tiết nhiều nhờn, trông rất sáng bóng, cho dù mùa khô như thu đông cũng không thiếu chất nhờn. Không dễ có nếp nhăn, nhưng dễ mọc mụn.
Để có là da đẹp cần phải dùng nhiều trái cây và rau xanh
Người có da nhờn, nên ăn uống thanh nhạt, ăn nhiều các loại rau cải tươi, trái cây và quả khô. Khi chọn thịt, tốt nhất là thịt heo nạc, thịt bò, thịt gà, thịt vịt. Thức ăn hải sản gồm cá, tôm, bột kiều mạch, đậu và chế phẩm đậu cũng nên ăn nhiều. Những thức ăn này chứa nhiều vitamin và chất xơ, không gây tắc nghẽn tuyến mồ hôi, có ích cho việc bài tiết mồ hôi, giảm chất nhờn của da. Chất xơ đảm bảo đại tiện thông thoáng, giảm bài tiết chất nhờn vùng mặt. Người có da nhờn nên ăn nhiều gạo thóc, dùng ninh canh hoặc nấu cháo. Hạt gạo có công hiệu bài độc, giúp bài ra chất béo và độc tố trong cơ thể, dự phòng mọc mụn trứng cá và ung nhọt. Người da nhờn bình thường không nên dùng thức ăn béo ngậy, như mỡ heo, mỡ bò, bơ, thịt mỡ, quả óc chó, đậu phộng và thức ăn chiên rán, những thức ăn béo dễ gây tắc nghẽn tuyến mồ hôi, bất lợi cho việc bài tiết mồ hôi và tăng bài tiết chất nhờn, gây ra mụn trứng cá. Còn nên lưu ý ít dùng đồ ngọt, để tránh đường chuyển thành chất béo, làm vùng mặt nổi mụn.
Da khô:
Đặc trưng chủ yếu: bài tiết chất nhờn ít, da tróc nhiều, thiếu bóng mượt, thiếu dinh dưỡng tự nhiên, mùa thu đông vùng da mặt có cảm giác săn lại, dễ xuất hiện vết nứt và nếp nhăn. Người da khô có thể ăn nhiều thức ăn chứa chất béo và collagen như chất béo động vật, bơ sữa, lòng đỏ trứng, đậu phộng, quả óc chó, hạt điều, chà là, mè, hạt bắp, những thức ăn này bảo vệ làn da, trì hoãn làn da lão hóa. Nhưng ngoại trừ những người da khô bị cao mỡ máu, bệnh mạch vành và viêm túi mật. Còn phải dùng nhiều thức ăn thanh mát tư dưỡng làn da như đậu xanh, củ sen, măng, củ năng và nấm mèo trắng.
Ăn nhiều cà rốt, bí rợ, cà chua, xà lách, chuối, cam… Những thức ăn này chứa nhiều vitamin A, giúp dự phòng làn da khô, tróc và nứt nẻ, đạt tác dụng nuôi dưỡng và cường tráng làn da. Ăn nhiều gan động vật, đậu nành, mạch nha, cải bẹ và dầu thực vật, những thức ăn này có chứa vitamin E, giúp làn da trao đổi chất, đảm bảo tính đàn hồi.
Ngoài ra, nên ăn nhiều rau cải tươi và trái cây, chúng chứa nhiều vitamin, làm làn da trắng nõn.
Người da khô không nên ăn nhiều ớt, tỏi, gừng, tiêu, thịt cầy, thịt dê và thức ăn chiên rán, những thức ăn này mang tính nóng, trong cơ thể dễ gây bốc hoả, tổn hao phần nước trong da, làm cho da khô ráp.
Da dị ứng:
Lỗ chân lông hơi to, bã nhờn bài tiết hơi nhiều. Triệu chứng của da dị ứng đa dạng, có người dị ứng do dùng mỹ phẩm, có người dị ứng do thức ăn như củ hành, tỏi, ớt, bù tạt, cà ri… Người da dị ứng ăn uống nên thanh nhạt, chọn thức ăn chứa hàm lượng cao chất béo thực vật như hạt tùng, quả óc chó, mè, hạt điều, đậu phộng…, còn nên ăn nhiều các loại đậu và chế phẩm đậu và thức ăn giàu vitamin C, vitamin E, vitamin A. Người da dị ứng, ngày thường nên cố gắng tránh những thức ăn dễ gây dị ứng như cá, tôm, trứng, sữa, hơn nữa trong thời gian đang bị dị ứng cũng không nên dùng thức ăn cay nóng và mang tính kích thích như cá, tôm, cua, thịt thỏ, đọt tỏi, hẹ, đào, dâu tây…
Da người cao tuổi:
Đặc trưng chủ yếu: độ tuổi tăng lên, tuyến mồ hôi lớp chân bì của người cao tuổi bị mất nước, tuyến thể thoái hoá, tuyến bã nhờn và chất bài tiết giảm xuống, làn da thiếu dưỡng ẩm, biểu bì và tổ chức dưới da teo dần, da mất đi đàn hồi, biến nhão, khô ráp, chuyển sạm, tróc, tay chân vết nứt, xuất hiện nếp nhăn, do biến hóa sắc tố, xuất hiện da đồi mồi.
Người có “da cao tuổi” hằng ngày cần hấp thu đủ protein, dùng nhiều thức ăn trứng, sữa, chế phẩm đậu, thịt nạc… Cũng cần dùng nhiều dầu gan cá, mật ong, sữa ong chúa, cà rốt, cà chua và rau lá màu xanh. Nên dùng nhiều cá, tôm, gan, nấm mèo, phấn hoa, những thức ăn này chứa nhiều acid nucleic, chất này thúc đẩy tạo ra protein. Trong các thức ăn dùng cho da người cao tuổi, đầu tiên nên chọn cải thảo vì rẻ tiền và chứa nhiều vitamin E. Sinh tố E giúp ức chế quá trình chất béo oxy hóa rồi hình thành da đồi mồi, thường xuyên ăn cải thảo trì hoãn sự xuất hiện “da cao tuổi”. Người cao tuổi không nên dùng thức uống nhiều tính nóng như rượu mạnh, cà phê, coca, trà đậm, không nên dùng thức ăn mang tính kích thích như cà ri, bù tạt, tiêu, ớt, tỏi, củ hành, những thức ăn này làm co mạch, ảnh hưởng máu tuần hoàn, máu tuần hoàn chậm, làm cho da cung cấp dinh dưỡng thiếu, tăng tốc da lão hóa gây nên da thô, làm cho da mất tính đàn hồi và mịn màng.
Da sạm đen:
Đặc trưng chủ yếu: sắc da sạm đen, thiếu bóng mượt, thường gặp ở người gầy ốm hoặc người bệnh hao mòn (bệnh đái tháo đường, bệnh lao…).
Người da sạm đen nên ăn nhiều mè, hạt tùng, hạt dẻ, câu kỷ, hạt sen, vịt con, trứng vịt, hàu, củ sen, củ năng, gạo, mướp, củ cải, rau kim châm, đọt xà lách, cà tím, dưa leo (dưa chuột), sơn tra (táo mèo), dưa hấu, lê, cam, chuối, đậu xanh… Những thức ăn này giúp tư bổ thận khí, can khí hư suy, đạt tác dụng tư can bổ thận.
Thức ăn dưỡng da
Da nhờn:
Có thể dùng vỏ dưa hấu, vỏ dưa leo hoặc vỏ chanh mỗi sáng và tối chà mặt. Phương pháp: dùng mặt trong của vỏ chà lên mặt, vừa chà vừa day, duy trì khoảng 10 phút, dùng nước rửa sạch, nhằm tẩy sạch chất nhờn trên mặt, làm da mặt mịn màng.
Da khô:
- Lòng trắng trứng trộn với mật ong, mỗi tối đắp mặt. Phương pháp: dùng nước lạnh hoặc nước ấm dưới 40oC rửa mặt, hỗn hợp lòng trắng trứng và mật ong thoa lên mặt, vừa thoa vừa xoa bóp, sau nửa giờ dùng nước ấm rửa mặt sạch, nhằm đảm bảo tính đàn hồi của da, trì hoãn phát sinh nếp nhăn.
- Làm đẹp bằng cám. Phương pháp: cám xay thành bột thật mịn. Cám mịn bỏ đầy trong túi vải ngâm nước, cám mịn dần dần ngắm ra, sau đó dùng túi vải này vỗ nhẹ lên mặt, lại dùng nước rửa mặt sạch. Áp dụng lâu dài giúp tăng cường sức đề kháng của da niêm.
Da dị ứng:
Dùng vỏ dưa hấu hoặc vỏ chuối mỗi sáng và tối chà mặt.
Phương pháp: dùng mặt trong vỏ chà mặt, vừa chà vừa xoa bóp khoảng 5 phút, sau nửa giờ dùng nước ấm dưới 40oC rửa mặt sạch, giúp phòng trị da dị ứng.
Da người cao tuổi:
- Dùng lòng trắng trứng tươi mỗi sáng và tối thoa mặt.
Phương pháp: Lòng trắng trứng thoa lên mặt, nửa giờ sau dùng nước ấm dưới 40oC rửa mặt sạch. Lòng trắng trứng có chất dính, giúp cho da nhão dần co se lại, áp dụng lâu ngày, giúp giảm nếp nhăn, da mặt dần sáng mịn.
- Hằng ngày dùng 1 thang “Câu kỷ tử tam tiên trà”. Bài thuốc gồm Câu kỷ tử 50g, Sơn tra 50g, Trạch tả 50g, sắc uống. Dùng lâu ngày trì hoãn lão hoá, giảm nếp nhăn, đồi mồi, cũng như có tác dụng giảm cholesterol, dự phòng xơ cứng mạch máu, làm ốm sống lâu.
Da sạm đen:
Dùng sữa bò tươi hoặc vỏ dưa leo chà mặt, vừa chà vừa xoa bóp, nửa giờ sau dùng nước rửa mặt sạch, giúp da thêm trắng, làn da bóng mượt mịn màng.
Rau cải, trái cây, quả khô và sức khoẻ làn da
Trong rau cải, trái cây có chứa nhiều thành phần dinh dưỡng có tác dụng bảo vệ và làm đẹp da như vitamin, muối vô cơ.
Làn da thiếu nước, khô ráp là nguyên nhân chính gây nếp nhăn vùng mặt. Kích tố flavonoid có tác dụng đảm bảo tính đàn hồi và giữ nước cho da, các loại chất dưỡng da đều có chứa kích tố flavonoid. Trong rau cải và trái cây tươi chứa vitamin C là chất cơ bản tạo ra kích tố flavonoid.
Rau cải, trái cây lại chứa nhiều nước, thường hàm lượng nước trên 80%, đạt tác dụng dưỡng ẩm cho da. Vitamin C còn giúp ngăn cản tạo ra sắc tố đen, làm cho da trắng nõn mịn màng. Quả khô (như mè, óc chó, đậu phộng, hạt dưa, hạt hướng dương) chứa nhiều acid nucleic, giúp giảm nếp nhăn vùng mặt, làm cho da thô trở nên bóng mượt. Trong quả khô còn chứa nhiều acid béo không bão hòa, là chất quan trọng tạo ra tính đàn hồi. Ngoài ra, chất béo dưới da giảm đi cũng là một trong những nguyên nhân chính gây phát sinh nếp nhăn. Vitamin E giúp đảm bảo vẻ đẹp khuôn mặt và vóc dáng. Beta-carotene giúp làn da mịn màng, sáng bóng, giàu tính đàn hồi. Vitamin B1 làm da mượt, kéo thẳng nếp nhăn, giảm bớt sắc sạm, loại trừ vết nám.
Tác giả bài viết: LY. DS. BÀNG CẨM