Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn ngày 31/10, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thuý - Uỷ viên Uỷ ban các vấn đề xã hội của Quốc hội chất vấn Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh về hiệu quả kinh tế các công trình bô xít Tây Nguyên. "Khi nào Chính phủ tiến hành đánh giá việc thí điểm khai thác bô-xít ở Tây Nguyên", bà Thuý hỏi, đồng thời cũng gửi câu hỏi chất vấn tới Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.
Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, dự án bô xít Tây nguyên gồm 2 dự án sản xuất alumin tại Nhân Cơ (Đắk Nông) và Tân Rai (Lâm Đồng). Năm 2013, dự án tại Tân Rai đi vào hoạt động, đạt công suất thiết kế phê duyệt và sản lượng hiện là 650.000 tấn alumin.
Dự án Nhân Cơ hoạt động năm 2016 và đã có sản phẩm đầu tiên, đạt 77% công suất thiết kế vào cuối năm 2017 và năm 2018 đạt hơn 85% với khoảng 580.000 tấn. Dự kiến năm 2019 nhà máy này đạt 100% công suất thiết kế.
Ông Tuấn Anh khẳng định, các dự án trên đúng tiến độ, đảm bảo yêu cầu đặt ra trong báo cáo khả thi được phê duyệt. Một số vấn đề dư luận lo ngại như chất lượng công nghệ, bảo vệ môi trường, sự vận hành ổn định, an toàn nhà máy và các tác động đời sống người dân...
Nhắc lại mục tiêu tổng thể trong xây dựng dự án bô xít Tây Nguyên, Bộ trưởng Tuấn Anh nói, không đơn thuần là việc khai thác, chế biến alumin xuất khẩu, mà đây là tổ hợp dự án lớn và được phân kỳ đầu tư theo từng giai đoạn. Giai đoạn đầu là triển khai xây dựng 2 dự án alumin, giai đoạn kế tiếp thực hiện dự án phân điện nhôm.
Tuy nhiên, dự án phân điện nhôm chỉ được triển khai trên cơ sở đánh giá lại kết quả thực hiện 2 dự án alumin Tân Rai và Nhân Cơ. Về điểm này, hiện Bộ trưởng Công Thương lấy ý kiến các bộ ngành liên quan, các địa phương để đánh giá toàn diện, tổng thể hiệu quả trong các lĩnh vực kinh tế, thương mại, an ninh, chính trị... Dự kiến việc đánh giá, tổng kết kết thúc vào cuối năm 2018, sau đó xin ý kiến cấp có thẩm quyền chủ trương đầu tư tiếp theo.
Ông Trần Tuấn Anh - Bộ trưởng Bộ Công Thương. Ảnh: Hoàng Phong |
Ngoài ra, vị trưởng ngành Công Thương cũng cho rằng, các dự án này đang gặp thuận lợi khi thị trường alumin phát triển tốt và giá bán liên tục tăng. Năm 2017 giá alumin bình quân 344 USD một tấn, năm 2018 hơn 480 USD và tháng 4/2019 giá có thể lên "đỉnh" hoảng 670 USD.
Giơ biển tranh luận song thực chất đại biểu Lê Minh Chuẩn - Chủ tịch Tập đoàn Than & khoáng sản Việt Nam (TKV) lại nhấn mạnh, đây là dự án TKV triển khai theo quyết định của Bộ Chính trị.
Theo ông Chuẩn, dự án bô xít Tây Nguyên triển khai trên tinh thần thực hiện thí điểm dự án alumin Nhân Cơ và Tân Rai. "Khi có kết quả thí điểm tại 2 dự án trên mới thực hiện bước tiếp theo", ông nói.
Năm 2011, Uỷ ban thường vụ Quốc hội đã giám sát 5 yêu cầu của Bộ Chính trị với 2 dự án này liên quan tới đảm bảo an ninh quốc phòng, môi trường, văn hoá - xã hội dân tộc vùng Tây Nguyên, giao thông và hiệu quả kinh tế.
Dự án Tân Rai, theo Chủ tịch TKV đã đạt công suất thiết kế. Còn dự án Nhân Cơ sẽ đạt công suất thiết kế vào cuối năm nay. "Hai dự án hiện nay đã đủ điều kiện tổng hợp, báo cáo Bộ Chính trị", ông Chuẩn nhấn mạnh. Hiện TKV cùng Bộ Công Thương phối hợp với các bộ, ngành tổng hợp, báo cáo Bộ Chính trị vào cuối năm nay.
Tác giả: Nguyễn Hoài
Nguồn tin: Báo VnExpress