Những ngày đầu tháng 8 là mùa cao điểm của mưa lũ, đi dọc 2 bờ sông Mã đoạn qua xã Cẩm Vân, Cẩm Tân, Cẩm Ngọc, huyện Cẩm Thủy. Phóng viên Báo Tài nguyên & Môi trường ghi nhận, đi ngược theo dòng nước, cứ cách khoảng vài cây số lại có điểm sạt lở. Nhiều điểm sạt lở nghiêm trọng kéo dài vài chục mét, tạo nhiều hàm ếch khoảng 2-3m ăn sâu vào diện tích đất canh tác của người dân. Đặc biệt, điểm sạt lở tại làng Vân Trai, xã Cẩm Vân. Khu vực đối diện với mỏ cát số 47 của Công ty TNHH XD vận tải Thành Tín (Công ty Thành Tín) bị sạt lở nghiêm trọng.
 |
Công ty Thành Tín tập kết cát ngay trên điểm mỏ ở dòng sông làm cản trở dòng chảy |
Theo nhiều người dân có đất canh tác dọc bờ sông cho biết: Những điểm sạt lở này xảy ra từ khi UBND tỉnh cấp phép mỏ cát số 47 cho Công ty Thành Tín. Bởi vì mỏ cát là ở bên kia sông thuộc xã Cẩm Tân. Họ khai thác ồ ạt, tập kết cả đống cát, sỏi to ở lòng sông, làm thay đổi dòng chảy. Cứ thế khiến cho dòng nước bị cản trở không chảy được, nước sẽ dồn về bờ sông bên này là làng Vân Trai, xã Cẩm Vân, nên xảy ra tình trạng sạt lở đứng thành, kéo dài dọc bờ sông. Các điểm sạt lở nghiêm trọng xuất hiện ngày một nhiều, nhiều diện tích đất hoa màu của người dân bị thu hẹp.
 |
Sạt lở vào đất canh tác của người dân ở làng Vân Trai, xã Cẩm Vân |
Được biết, UBND tỉnh cấp phép mỏ cát số 47 tại Quyết định số 2325/QĐ-UBND ngày 24/7/2017 cho Công ty TNHH XD Vận tải Thành Tín ở xã Cẩm Tân, huyện Cẩm Thủy được khai thác cát làm vật liệu xây dựng. Diện tích khai thác và thuê đất là 27.500m2. Vị trí, ranh giới khu đất được xác định theo Trích lục bản đồ số 251/TLBĐ, tỷ lệ 1/2000 do Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất – Sở Tài nguyên & Môi trường lập ngày 29/6/2012. Với công suất khai thác 4.290m3/năm, thời hạn khai thác 5 năm.
Như vậy, đến thời điểm này mỏ cát số 47 của Công ty Thành Tín đã hết hạn quyền khai thác và đơn vị phải dừng mọi hoạt động khai thác khoáng sản tại mỏ cát trên; di dời máy móc, thiết bị ra khỏi khu vực mỏ; lập, trình duyệt hồ sơ đóng cửa mỏ khoáng sản theo đúng quy định hiện hành của Nhà nước.
 |
Điểm sạt lở nghiêm trọng ở làng Vân Trai, đối diện với mỏ cát của Công ty Thành Tín ( Khu vực khoanh tròng) |
Theo công văn số 1833/SNN&PTNT-ĐĐ ngày 27/6/2017 của Sở Nông nghiệp và PTNN Thanh Hóa gửi Sở Tài nguyên & Môi trường về việc tham gia ý kiến đề nghị của Công ty Thành Tín xin thăm dò đánh giá lại trữ lượng mỏ cát số 47 xã Cẩm Tân, huyện Cẩm Thủy. Sau khi xem xét điều kiện cụ thể của khu vực mỏ cát số 47, Sở Nông nghiệp và PTNN xét thấy Công ty Thành Tín khai thác cát không hết trữ lượng mỏ được cấp, điều đó khẳng định rằng Công ty này không đủ năng lực, khả năng để khai thác cát đã được Chủ tịch UBND tỉnh cho phép khai thác. Chính vì vậy, Sở Nông nghiệp và PTNN đề nghị Sở Tài nguyên & Môi trường báo cáo UBND tỉnh không chấp thuận cho Công ty Thành Tín thăm dò, đánh giá lại trữ lượng mỏ cát trên.
Hiện nay, UBND tỉnh Thanh Hóa đang thực hiện việc cấp giấy phép khai thác mỏ cát theo phương thức đấu giá quyền khai thác khoáng sản. Những mỏ cát đã hết hạn khai thác phải thực hiện việc di dời máy móc, thiết bị ra khỏi khu vực mỏ; lập, trình duyệt hồ sơ đóng cửa mỏ khoáng sản. Sau đó UBND tỉnh sẽ đưa vào đấu giá công khai theo đúng quy định của pháp luật nhà nước.
 |
Sạt lở bờ bãi ở làng Vân Trai xuất hiện ngày một nhiều |
Trao đổi với phóng viên Báo Tài nguyên & Môi trường điện tử, bà Mai Thị Hà – Phó Chủ tịch UBND huyện Cẩm Thủy cho biết: Việc này huyện đã chỉ đạo kiểm tra, lập biên bản, hiện không phát hiện hút cát nhưng vẫn còn máy móc trong mỏ. Huyện đã yêu cầu di dời toàn bộ máy móc ra khỏi khu vực mỏ, nếu vẫn xảy ra đào múc cát khi mỏ đã hết hạn thì trách nhiệm thuộc về Chủ tịch UBND xã Cẩm Vân. Nếu công ty vẫn cố tình vi phạm thì huyện sẽ đề nghị tỉnh không tiếp tục cấp phép mỏ cát. Còn việc tập kết cát trên mỏ ngay sát bờ sông Mã của Công ty Thành Tín gây sạt lở bờ sông thuộc xã Cẩm Vân bà Hà cho biết: Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sạt lở, khu vực điểm sạt lở này trước đến nay người dân vẫn canh tác hoa màu bình thường.
Để đảm bảo việc giữ đất chống sạt lở hai bờ sông Mã đoạn xã Cẩm Vân, xã Cẩm Tân ( huyện Cẩm Thủy). Rất mong UBND tỉnh Thanh Hóa cần xem xét lại việc cấp phép mỏ cát số 47 của Công ty Thành Tín để giảm thiểu việc sạt lở hai bờ sông Mã.
Tác giả: Tùng Minh
Nguồn tin: Báo Tài nguyên và Môi trường
