Chia sẻ với phóng viên Báo Người Lao Động sau Lễ công bố hợp tác chiến lược giữa Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) và Công ty CP Ô tô Trường Hải (Thaco), ông Đoàn Nguyên Đức, Chủ tịch HĐQT HAGL (bầu Đức) nói rằng ông không sợ quyền kiểm soát của mình tại HAGL bị ảnh hưởng.
 |
Ông Đoàn Nguyên Đức phát biểu tại lễ ký kết hợp tác với Thaco tối 8-8. |
Ông cảm thấy thế nào khi tìm được nhà đầu tư cùng tham gia tái cơ cấu và quản trị HAGL vượt qua giai đoạn khó khăn?
Tôi xúc động và trân trọng mối quan hệ này vì tới thời điểm này, HAGL như con tàu lớn đang ngập chìm trong nợ nần, chỉ có Thaco đồng ý cứu HAGL và cũng chỉ có Thaco mới đủ tiềm lực về vốn, công nghệ và quản trị để vực dậy HAGL.
Khi cần tiền cứu doanh nghiệp, sao ông không nghĩ tới Quỹ đầu tư hay một doanh nghiệp nước ngoài khác mà một nhà sản xuất ô tô trong nước như Thaco lại được ông "chọn mặt gửi vàng"?
Quỹ thì họ chỉ có tiền thôi. Cái tôi cần là quản trị nhưng phải là quản trị của doanh nghiệp lớn, đã có thành công và cần đối tác đồng hành. Còn doanh nghiệp nước ngoài thì không chắc phù hợp với một ngành đặc thù như của HAGL. Tìm được doanh nghiệp nước ngoài phù hợp là rất khó. Họ cũng chưa hiểu rõ Lào, Campuchia, Việt Nam để đầu tư.
Còn với Thaco, ông Dương (Trần Bá Dương, Chủ tịch Thaco - PV) qua bên Lào mới thấy sửng sốt, mới dám làm. Tận mắt chứng kiến mới biết và tin mình làm thật. Còn nếu chưa qua thì chắc cũng nghĩ mình là thằng chém gió! Ông Dương còn có những yếu tố quan trọng nhất định: tiền và quản trị. Vào HAGL việc đầu tiên là phải có tiền "tươi". Vào HAGL phải là người đã quản lý sản xuất công nghiệp ở quy mô lớn chứ không phải các doanh nghiệp có tiền là làm được.
Bởi vì, HAGL có tổng tài sản 53.000 tỉ đồng, con số không phải nhỏ; có 30.000 công nhân thì cũng đâu có nhỏ. Muốn cứu HAGL thì phải rất to mới cứu được. Tàu lớn đang chìm ngoài biển mà dùng các tàu nhỏ thì cứu nỗi gì?
Chọn người như ông Dương để hợp tác bởi ông Dương có ưu thế về quản trị và tài chính. Nghĩa là, HAGL đang gặp khó về hai vấn đề này?
Đúng là đang có vấn đề. Đây là cái thiếu của HAGL. Chúng tôi có nhiều thứ, có hàng ngàn cán bộ kỹ sư, có quỹ đất rất lớn, có một cơ sở hạ tầng đã hình thành nhưng lại thiếu quản trị và tài chính. Nếu có thêm 2 yếu tố này thì phát triển thành doanh nghiệp lớn thật sự không khó nữa.
Ông tin tưởng sự hợp tác mà như Thủ tướng gọi là "mối lương duyên" sẽ thành công?
Tôi khẳng định là chỉ cần 3 năm thôi, sự hợp tác này sẽ đứng đầu bảng và "vô đối", không ai học, làm theo được nữa, mà muốn học cũng không được.
Về nông nghiệp ở Việt Nam, HAGL là số 1. Chúng tôi có 80.000 ha đất nông nghiệp tại Việt Nam, Lào, Campuchia, trong đó có 38.000 ha cao su đã được 11 năm tuổi và bắt đầu cho thu hoạch. Còn ở Myanmar là dự án về bất động sản phức hợp có vị trí đắc địa và quy mô lớn nhất hiện nay tại TP lớn nhất Myanmar là Yagoon.
Nhưng tôi lại bị điểm nghẽn là giá cả. Đầu tư cao su nhiều nhưng khi giá bán cao su đi xuống mạnh thì mất thanh khoản về mặt tài chính, mà do quy mô lớn nên cần sự hỗ trợ về quản trị và tài chính. Khi đã trục trặc rồi thì không đủ thời gian để tái tạo ra nữa và cần hỗ trợ những gì đang thiếu.
Và anh Dương cũng cần những thế mạnh mà HAGL đang có như quỹ đất lớn và những thành quả đã đầu tư về cơ sở vật chất và nhân lực… Hai bên bổ sung cho nhau là rất tốt. Chúng tôi xem đây là một điển hình tốt đẹp của mối quan hệ hợp tác giữa 2 doanh nghiệp lớn hàng đầu của Việt Nam giúp đỡ nhau vượt qua khó khăn và cùng nhau thực hiện hoài bão to lớn
Thaco đã chính thức bỏ ra hơn 7.800 tỉ đồng để sở hữu 35% HAGL Agrico và 51% HAGL Myanmar? Ông có lo ngại quyền chi phối bị ảnh hưởng?
Tôi vẫn là người chi phối. Tôi đã nói từ đầu rồi, người ta sở hữu 35% thì sao tôi mất quyền được?
Nếu không tìm được Thaco, HAGL có đủ sức chèo chống với số nợ quá lớn?
Đương nhiên là được nhưng mất thời gian. Tôi có thể bán bớt tài sản trả nợ. Nợ 23.000 tỉ đồng trong khi tổng tài sản 53.000 tỉ đồng.
HAGL khởi đầu từ một doanh nghiệp gỗ, lớn mạnh nhờ bất động sản. Khi đang ở đỉnh cao, HAGL bất ngờ từ bỏ bất động sản, trồng cao su; rồi bỏ cao su đi nuôi bò. Sau đó dừng nuôi bò chuyển sang đầu tư vườn cây ăn trái… mỗi lần thay đổi đều kèm những tuyên bố rất mạnh mẽ khiến cổ đông không thể không tin tưởng. Tuy nhiên, các kế hoạch này thực tế thường không thuận lợi. Bắt đầu với dự án đầu tư phát triển trồng mới cây cao su trên quy mô lớn tại 3 nước Đông Dương nhưng HAGL đã không may khi bắt đầu triển khai trồng thì giá mủ cao su lên đến 5.000USD/tấn nhưng khi chính thức đưa vào khai thác thì gặp phải khủng hoảng kinh tế, giá dầu giảm mạnh, dẫn đến giá mủ cao su giảm sâu và đến nay vẫn chỉ khoảng 1.300USD/tấn. Từ đó, các hoạt động khai thác mủ cao su gần như ngưng trệ toàn bộ, do càng khai thác càng lỗ, cho nên HAGL đối diện với cuộc khủng hoảng thật trầm trọng. Chính điều này làm cho HAGL đối diện với nhiều khó khăn, bị mất thanh khoản, không đủ khả năng trả nợ gốc và lãi vay đến hạn. Mặc dù đã được Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại xem xét tái cấu trúc nợ, giảm lãi suất, đồng thời công ty cũng đã nỗ lực cơ cấu lại nguồn vốn theo hướng giảm nợ nhưng đến nay tổng dư nợ vay của HAGL vẫn còn khoảng 23.000 tỉ đồng dẫn đến chi phí lãi vay phát sinh hằng năm rất lớn. Trước tình hình khó khăn, HAGL đã chuyển hướng sang trồng cây ăn trái với tổng diện tích đã trồng lên đến 12.000 ha (mục đích lấy ngắn nuôi dài, tạo thanh khoản) với các sản phẩm chủ lực là chuối, thanh long, chanh dây, bưởi da xanh, mít và hơn 10 loại cây ăn trái khác. Một số loại đã bắt đầu thu hoạch và xuất khẩu sang các thị trường lớn như: Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc... đạt kim ngạch hàng trăm triệu USD mỗi năm. Mặc dù có tín hiệu rất khả quan nhưng HAGL vẫn gặp khó khăn về thanh khoản, giá cổ phiếu giảm sâu, đối diện với nguy cơ bị bán giải chấp để trả nợ cho các khoản vay đến hạn. Tính đến hết quý II/2018, HAGL có tổng nguồn vốn hơn 55.100 tỉ đồng, tăng hơn 2.000 tỉ đồng so với đầu năm. Tuy nhiên, phần lớn trong đó là nợ phải trả, gồm: 2.965 tỉ đồng nợ vay ngắn hạn và 20.196 tỉ đồng nợ vay dài hạn. Tính trong 6 tháng đầu năm, HAGL đạt doanh thu hơn 2,921 tỉ đồng, tăng 18% so với cùng kỳ năm 2017 nhưng vẫn còn lỗ ròng hơn 11 tỉ đồng do các khoản chi phí, đặc biệt là chi phí lãi vay đã ngốn phần lớn lợi nhuận của HAGL. Với HAGL Agrico, doanh nghiệp chủ lực về nông nghiệp của HAGL cũng có những khoản nợ vay 12.441 tỉ đồng tính đến cuối quý II/2018. Trong tháng 6, HAGL Agrico phát hành 221.710 trái phiếu chuyển đổi, dự kiến thu về hơn 2.217 tỉ đồng. Số tiền thu được công ty dự kiến dùng để đầu tư trồng mới và chăm sóc cây ăn trái và tái cơ cấu các khoản nợ vay. Tuy nhiên, các nhà đầu tư lẫn ngân hàng đều quay lưng với Bầu Đức khi công ty chỉ bán được 22 trái phiếu. Trang Nguyễn |
Tác giả: Phương Nhung
Nguồn tin: Báo Người lao động
